ຮຽນ: – ທ່ານ ປະທານສະພາແຫ່ງຊາດ, ປະທານກອງປະຊຸມ
– ບັນດາທ່ານຄະນະປະທານ
– ສະມາຊິກສະພາແຫ່ງຊາດ
– ບັນດາທ່ານສະມາຊິກລັດຖະບານ
– ແຂກທີ່ມີກຽດ
ຂ້າພະເຂົ້າ ຮູ້ສຶກປິຕິຊົມຊື່ນເປັນຢ່າງຍິ່ງ ທີ່ໄດ້ຮັບອະນຸຍາດຂຶ້ນມາຊີ້ແຈງຕອບຄຳຖາມຂໍ້ຂ້ອງໃຈຂອງສະມາຊິກສະພາແຫ່ງຊາດ (ສສຊ) ມີຕໍ່ລັດຖະບານໃນການຄົ້ນຄວ້າພິຈາລະນາການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດແຜນພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ ປີ 2017 ແລະ ໄດ້ສະເໜີແຜນພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງົຄມ ປີ 2018 ຕໍ່ສະພາແຫ່ງຊາດໄປແລ້ວນັ້ນ. ຂ້າພະເຈົ້າຮູ້ສຶກດີໃຈ ແລະ ພາກພູມໃຈ ທີ່ເຫັນວ່າ ສສຊ ໃນກອງປະຊຸມສະໄໝສາມັນເທື່ອທີ 4 ຂອງສະພາແຫ່ງຊາດ (ສພຊ) ຊຸດທີ VIII ໄດ້ຕິດຕາມການເຄື່ອນໄຫວຂອງລັດຖະບານຢ່າງຈົດຈໍ່ ແລະ ໄດ້ມີຄຳຄິດຄຳເຫັນປະກອບໃສ່ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດແຜນດັ່ງກ່າວ ທີ່ລັດຖະບານໄດ້ລາຍງານຜ່ານມານັ້ນ ຢ່າງເອົາໃຈໃສ່.
ຂ້າພະເຈົ້າ ໄດ້ຍາດເວລາເປັນບາງຄັ້ງມາເຂົ້າຮ່ວມຮັບຟັງຄຳຄິດເຫັນ, ຄຳສະເໜີການອະຟິປາຍ, ການຕີລາຄາຂອງ ສສຊ ຕໍ່ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດແຜນພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ ແລະ ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດມາດຕະການຕ່າງໆຂອງລັດຖະບານໃນປີຜ່ານມາ; ຂ້າພະເຈົ້າ ຕີລາຄາໂດຍສັງລວມວ່າ ສສຊ ໄດ້ມີຄຳເຫັນຖືກຕ້ອງ ແລະ ລົງເລິກບັນຫາທີ່ສັງຄົມກຳລັງຮຽກຮ້ອງຕ້ອງການ, ກຳລັງສົນໃຈ ແລະ ໄດ້ລົງເລິກບັນດາບັນຫາທີ່ລັດຖະບານໄດ້ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດມາ ແລະ ພວມຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ, ຈຸດດີຜົນໄດ້ຮັບ, ຈຸດອ່ອນຂໍ້ຄົງຄ້າງທີ່ບັນດາຜຸ້ແທນ ໄດ້ສະເໜີມານັ້ນ ຂ້າພະເຈົ້າ ຖືວ່າ ຖືກກັບສະພາບການຕົວຈິງ ນີ້ກໍໝາຍເຖິງວ່າ ບັນດາທ່ານຜູ້ແທນ ຫລື ສສຊ ແລະ ສະມາຊິກສະພາປະຊາຊົນຂັ້ນແຂວງ ໄດ້ເຮັດໜ້າທີ່ຂອງຕົນຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ, ໃກ້ຊິດກັບປະຊາຊົນ, ໃກ້ຊິດກັບຮາກຖານແທ້ຈິງ ນຳເອົາຄວາມມຸ່ງມາດປາຖະໜາ ກໍຄືການຕີລາຄາທີ່ແທດເໝາະກັບຕົວຈິງນັ້ນມາສູ່ສະພາ ແລະ ສະເໜີໃຫ້ລັດຖະບານກຳສະພາບໄດ້ເປັນຢ່າງດີ.
ນັບແຕ່ວັນສຸກຜ່ານມາ ແລະ ເຊົ້າມື້ນີ້, ສະມາຊິກລັດຖະບານ ກໍໄດ້ໃຫ້ຄຳກະຈ່າງແຈ້ງຕອບຄຳຊັກຖາມຂອງບັນດາທ່ານ ສສຊ ຫລາຍສົມຄວນແລ້ວ ບາງຄຳຕອບຂ້າພະເຈົ້າອາດຈະບໍ່ໄດ້ລື້ມຄືນ ເພາະວ່າບັນດາລັດຖະມົນຕີ ໄດ້ອະທິບາຍໄປນັ້ນ ເຫັນວ່າຈະແຈ້ງສົມຄວນແລ້ວ ນັ້ນກໍແມ່ນຄວາມຕັ້ງໃຈຂອງລັດຖະບານທີ່ຢາກປັບປຸງແກ້ໄຂບັນຫາຕ່າງໆທີ່ປະຊາຊົນຮຽກຮ້ອງຕ້ອງການ, ສະພາໄດ້ຕັ້ງຂຶ້ນ.
ກຳລັງປັບປຸງກົນໄກ ຂໍໃຫ້ອະນຸມັດຢູ່ບ່ອນດຽວກັນ, ຖ້າຈຳເປັນຕ້ອງໃຫ້ກະຊວງຕ່າງໆອອກອະນຸມັດ ກໍໃຫ້ກຳນົດເວລາຈະແຈ້ງ, ຖ້າຄ້າງຢູ່ໃສ ຕ້ອງນຳໄປແກ້ ຖ້າບໍ່ເຮັດຕາມຕ້ອງລົງວິໄນ ຈຶ່ງຈະສາມາດຫລຸດປະເທດທີ 139 ໄດ້; ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ວາງສອງຕົວເລກໃຫ້ເປັນປະເທດທີ 99 ຫລື ໜ້ອຍກວ່າກໍຍິ່ງດີ, ແນ່ນອນຈະໃຫ້ຄືກັບປະເທດສິງກະໂປ ຍັງເຮັດບໍ່ໄດ້ເຖິງຂັ້ນນັ້ນ ແຕ່ກໍພະຍາຍາມໃຫ້ຫລຸດລົງ ຢ່າງໜ້ອຍໃຫ້ໄດ້ຄືກັບຫວຽດນາມ, ໄທ ຫລືອື່ນໆ.
ນອກນັ້ນ, ໃນຖານະຫົວໜ້າລັດຖະບານ ຂ້າພະເຈົ້າ ໄດ້ລົງໃກ້ຊິດກັບນັກທຸລະກິດ, ກັບຜູ້ປະກອບການ ທັງພາຍໃນ ແລະ ຕ່າງປະເທດຢ່າງເປັນປະຈຳ ເຊັ່ນ:
- ກອງປະຊຸມໂຕະມົນຫລາຍຄັ້ງ (ພາກທຸລະກິດ ແລະ ພາກລັດ);
- ພົບປະແຕ່ລະກຸ່ມທະລຸກິດ, ແຕ່ລະສະມາຄົມວິຊາຊີບ, ລົງເລິກສະເພາະສະພາບການດຳເນີນທຸລະກິດ…, ຂໍ້ສະເໜີຂອງພາກທຸລະກິດຕໍ່ພາກລັດ, ຂ້າພະເຈົ້າ ໃຫ້ບັນດາກະຊວງມີສາຍດ່ວນ ເພື່ອໃຫ້ປະຊາຊົນ, ຜູ້ປະກອບການ ໄດ້ສະເໜີບັນຫາໃຫ້ກັບແຕ່ລະພາກສ່ວນ ເມື່ອຖືກພາກສ່ວນໃດ ສະເໜີໃຫ້ພວກສ່ວນກ່ຽວຂ້ອງແກ້ໄຂເລີຍບໍ່ຕ້ອງລໍຖ້າມາລາຍງານກອງປະຊຸມນາຍົກ; ອັນໃດທີ່ມີກົດໝາຍ, ມີລະບຽບ, ມີກົນໄກແລ້ວ ໃຫ້ແກ້ໄຂເລີຍ.
- ໄດ້ພົບປະກັບນັກທຸລະກິດຕ່າງປະເທດ ເຊັ່ນ: ໄທ, ຫວຽດນາມ, ສິງກະໂປ, ມາເລເຊຍ, ອິນໂດເນເຊຍ, ຍີ່ປຸ່ນ ແລະ ອື່ນໆ ເຫັນວ່າ ເຂົາເຈົ້າມີຄວາມສົນໃຈຫລາຍທີ່ຈະມາລົງທຶນຢູ່ ສປປລາວ.
- ໄດ້ປະກາດນະໂຍບາຍ 3 ເປີດຂອງລາວ: 1. ເປີດປະຕູ, 2. ເປີດສິ່ງກີດຂວາງ, ແລະ 3. ເປີດໃຈ; ເປີດທີ 1 ແລະ ທີ 3 ພໍໄດ້ແລ້ວ, ແຕ່ຍັງຕິດຂັດເປີດທີ 2 (ເປີດສິ່ງກີດຂວາງຍັງບໍ່ໄດ້ ແຕ່ກໍກຳລັງເຮັດ, ຝືດເຄືອງ, ຫຍຸ້ງຍາກ, ທ້າທາຍ…) ແຕ່ລັດຖະບານຈະບໍ່ຖອຍ ຈະສູ້ໃຫ້ເປີດ 2 ໃຫ້ເປັນຈິງ ເພື່ອນຳເອົາລຳດັບການຈັດອັນດັບຕົວຊີ້ວັດການເຮັດທຸລະກິດຢູ່ລາວ.
- : ການສົ່ງອອກເຄື່ອງຫັດຖະກຳທີ່ບໍລິສັດຂົນສົ່ງໄດ້ຈົ່ມຕໍ່ຂ້າພະເຈົ້າ ວ່າ: ຢາກສົ່ງສິນຄ້າຫັດຖະທຳກຳ, ຫວາຍ ມີຄວາມຫຍຸ້ງຍາກຢາກຫລາຍ ໄປຫາພາກສ່ວນໃດກໍວ່າແກ້ໄຂບໍ່ໄດ້ ຕ້ອງໄປຫາຈຸດນັ້ນຈຸດນີ້ ທັງທີ່ເປັນໄມ້ເນື້ອອ່ອນທຳມະດາ ແຕ່ຖືກກວດກາວ່າໄມ້ໄດ້ມາຈາກໃສ ໄປໆມາໆຄ່າແລ່ນເອກະສານຫລາຍກວ່າສິນຄ້າແລ້ວ ເລີຍຖອນໂຕເອົາຊື່ໆ;
- ນັ້ນ, ໃນປີ 2017-2018 ພວກເຮົາເຮັດຕາມກົນໄກ 3 ເປີດ ຈຶ່ງຈະເຮັດໃຫ້ການດຳເນີນທຸລະກິດຢູ່ລາວ ມີຄວາມຢາກໜ້ອຍລົງ ຫລຸດລົງເທົ່າໃດຍິ່ງດີ.
- ໃນໂອກາດນີ້, ຂໍສະເໜີໃຫ້ ສສຊ ຕິດຈາມກວດກາຕື່ມອີກໃນພາກປະຕິບັດ, ໃຫ້ສະພາແຂວງຕິດຕາມການປະຕິບັດນະໂຍບາຍ ແລະ ກົນໄກນີ້ ຢູ່ທ້ອງຖິ່ນ ເພາະລັດຖະບານ ແລະ ເຈົ້າແຂວງໄດ້ປະຊຸມກັນເປັນເອກະພາບກັນແລ້ວ. ບ່ອນໃດ, ຜູ້ໃດບໍ່ປະຕິບັດແມ່ນບ່ອນນັ້ນ ຮັບຜິດຊອບຕໍ່ໜ້າກົດໝາຍ ແລະ ລະບຽບການ…
- ຖາມທີ 3: ການຄຸ້ມຄອງວຽກງານທີ່ດິນ ໄດ້ພົບເຫັນບັນຫາຈຳນວນໜຶ່ງ ເປັນຕົ້ນການແບ່ງຂັ້ນຄຸ້ມຄອງວຽກງານການພິຈາລະນາອະນຸມັດເຊົ່າ ແລະ ສຳປະທານທີ່ດິນຂອງລັດ ລະຫວ່າງສູນກາງ ແລະ ທ່ອງຖິ່ນ ຍັງບໍ່ທັນແຈ້ງ ສົ່ງຜົນກະທົບເຮັດໃຫ້ການຄຸ້ມຄອງທີ່ດິນ ແລະ ການແບ່ງຂາຍດິນທີ່ຍັງບໍ່ມີການພັດທະນາ ຈະມີວິທີການແກ້ໄຂແນວໃດ?
- ຕອບ: ຕ້ອງຍອມຮັບນຳກັນວ່າ ການຄຸ້ມຄອງທີ່ດິນ, ນຳໃຊ້ທີ່ດິນ ເຊິ່ງເປັນຊັບສົມບັດຂອງຊາດ ໃນໄລຍະຜ່ານມາມີຫລາຍອັນສັບສົນ ແລະ ຜິດພາດ.
- ຈິງ ພວກເຮົາມີກົດໝາຍ, ມີນິຕິກຳລຸ່ມກົດໝາຍ, ມີນະໂບາຍ ຈະແຈ້ງແລ້ວ ແຕ່ການປະຕິບັດກົດໝາຍ ແລະ ນິຕິກຳລຸ່ມກົດໝາຍ ຫລື ນະໂຍບາຍກ່ຽວກັບທີ່ດິນນັ້ນ ມີຊ່ອງວ່າງຫລາຍທີ່ສຸດ, ພາໃຫ້ມີການສວຍໃຊ້, ສວຍໂອກາດ ເອົາລະບຽບການຕ່າງໆມາປັບປ່ຽນ, ແອບແຝງໃຫ້ເປັນຜົນປະໂຫຍດໃຫ້ບຸກຄົນ, ກຸ່ມຄົນຈຳນວນໜຶ່ງ ຫລື ບຸກຄົນ, ປະຊາຊົນ ຊ້ຳພັດເສຍຜົນປະໂຫຍດ ຫລື ອັບປະໂຫຍດ ຕໍ່ການປະຕິບັດໃນໄລຍະຜ່ານມາ.
- ເຫັນຊ່ອງວ່າງຫລາຍ, ມີຄວາມສັບສົນຫລາຍ ດີບໍ່ດີຈະກາຍເປັນບັນຫາສັງຄົມ, ການເມືອງ ແລະ ຄວາມໝັ້ນຄົງ ຈຶ່ງຕັດສິນໃຈສະເໜີ:
- ສ້າງຍຸດທະສາດກ່ຽວກັບການຄຸ້ມຄອງນຳໃຊ້ທີ່ດິນຂຶ້ນ ເພື່ອນຳມາຜ່ານກອງປະຊຸມ ເພື່ອໃຫ້ຄະນະບໍລິຫານງານສູນກາງພັກ ອອກເປັນມະຕິ ໄດ້ສຳເລັດແລ້ວ;
- ການຜັນຂະຫຍາຍມະຕິສະບັບນີ້ ກຳລັງຢູ່ໃນຂັ້ນຕອນສຶກສາຄົ້ນຄວ້າ ເພື່ອຮັບຮອງ ແລະ ປະຕິບັດຕໍ່ໄປ (ລັດຖະບານ ຈະປຶກສາຫາລືກັນໃນກອງປະຊຸມລັດຖະບານ ປະຈຳເດືອນຕຸລານີ້).
ລັດຖະບານຈະພາຍາຍາມແກ້ໄຂ ໃຫ້ໄປຕາມກົດໝາຍຢ່າງເຂັ້ມງວດ; ບໍ່ສວຍໃຊ້ຄຳວ່າ “ຫັນດິນເປັນທຶນ ຫັນຊັບພະຍາກອນເປັນທຶນ ໄປທາງທີ່ຜິດ.. ທີ່ເປັນການສວຍໂອກາດ”; ເຮັດໃຫ້ທີ່ດິນ ທີ່ເປັນຊັບສົມບັດຂອງວົງຄະນາຍາດແຫ່ງຊາດນັ້ນ ໄດ້ຮັບການນຳໃຊ້ຢ່າງທົ່ວເຖິງ, ສົມເຫດສົມຜົນ, ມີປະສິດທິຜົນສູງ, ນຳຄຸນຄ່າສູງສຸດມາໃຫ້ປະເທດຊາດ, ໃຫ້ປະຊາຊົນ; ສ້າງກົນໄກທີ່ຮັດກຸມຂຶ້ນມາ ເພື່ຶອຄຸ້ມຄອງ, ເພື່ອພັດທະນາ, ເພື່ອນຳໃຊ້, ເພື່ອຄວາມສົມບູນພູນສຸກຂອງຄົນໃນຊາດ; ການຊື້ຂາຍໃດໆ, ການສຳປະທານໃດໆ, ການຈັບຈອງໃດໆ ຕະຫລອດເຖິງການທຳລາຍຄວາມອຸດົມສົມບູນໃດໆຂອງດິນ, ປ່າໄມ້, ແຫລ່ງນ້ຳ… ຈະຖືກຈຳກັດ, ຖືກແກ້ໄຂ, ຖືກເອົາກັບຄືນມາ ຕາມແຕ່ລະກໍລະນີ ໃຫ້ໄດ້ຢ່າງເປັນຮູບປະທຳ.
ດັ່ງນັ້ນ, ໃນເວລາບໍ່ດົນນີ້, ລັດຖະບານ ຈະອອກຂໍ້ກຳນົດກ່ຽວກັບການຄຸ້ມຄອງ, ນຳໃຊ້ ແລະ ແບ່ງງານກັນຈະແຈ້ງລະຫວ່າງກະຊວງຊັບພະຍາກອນທຳມະຊາດ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມ, ກະຊວງກະສິກຳ, ປ່າໄມ້ ແລະ ພັດທະນາຊົນນະບົດ… ລະຫວ່າງສູນກາງ ແລະ ທ້ອງຖິ່ນໃຫ້ແຈ້ງເພື່ອຫລຸດຜ່ອນບັນດາຊ່ອງວ່າງໃຫ້ມີການສວຍໃຊ້: ສວຍໂອກາດນັ້ນລົງ.
ການສຳປະທານຂອງຕ່າງປະເທດ ກໍຈະຕ້ອງໄດ້ເບິ່ງຄືນກົດໝາຍ, ເບິ່ງຄວາມເປັນຈິງຕື່ມ… ອັນໃດຜິດ ກໍໃຫ້ຮັບຮູ້ວ່າຜິດ ຈະແກ້ໃຫ້ຖືກໄດ້ແນວໃດແດ່, ອັນຖືກແລ້ວ ກໍໃຫ້ນຳໃຊ້ຕໍ່ໄປໄດ້, ແຕ່ການອະນຸຍາດໃໝ່ຕ້ອງໃຫ້ຖືກໂລດ, ຖ້າບໍ່ຖືກບໍ່ໃຫ້ອະນຸຍາດ, ຈະຈຳກັດທີ່ສຸດວ່າ: ອະນຸມັດໄປຜິດໆຖືກໆ ແຕ່ກໍອະນຸໂລມໄປກ່ອນ, ສຸດທ້າຍຜິດເປັນຖືກ ແຕ່ຂັດກັບນິຕິກຳ, ຂັດກັບຜົນປະໂຫຍດຂອງປະຊາຊົນ… ພະຍາຍາມໃຫ້ຈຳກັດສິ່ງເຫລົ່ານີ້ລົງ ຫລື ບໍ່ໃຫ້ເກີດຂຶ້ນອີກ.