(ສພຊ) – ເມື່ອວັນທີ 19 ພະຈິກຜ່ານມາ, ທ່ານ ນາງ ຫົງຄໍາ ໄຊຍະຄົມ ສະມາຊິກສະພາແຫ່ງຊາດປະຈໍາເຂດເລືອກຕັ້ງທີ 13 ແຂວງສະຫວັນນະເຂດ ໄດ້ປະກອບຄໍາເຫັນຕໍ່ບົດລາຍງານຂອງລັດຖະບານ ເຊິ່ງທ່ານມີຄຳເຫັນວ່າ: ໄລຍະນີ້ ກໍແມ່ນໄລຍະສຸມໃສ່ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດສ້າງເສດຖະກິດເອກະລາດ ເປັນເຈ້າຕົນເອງ ໃນໄລຍະໃໝ່ ເຊິ່ງຄຽງຄູ່ກັບການອອກຄໍາສັ່ງ, ແຈ້ງການ ແລະ ນິຕິກໍາຕ່າງໆ ໃຫ້ໄດ້ຮັບໝາກຜົນຢ່າງແທ້ຈິງ ແລະ ເຂັ້ມແຂງແທ້ໆ; ຂ້າພະເຈົ້າຢາກຍົກໃຫ້ເຫັນວ່າ ຄຽງຄູ່ກັບການເປັນເຈົ້າຕົນເອງ ແລະ ເອກະລາດນີ້, ມີນັກທຸລະກິດຈໍານວນໜຶ່ງຖືວ່າ ການດໍາເນີນທຸລະກິດ ກໍຢາກດໍາເນີນແບບເອກະລາດ ໂດຍທີ່ບໍ່ປະຕິບັດຕາມກົດໝາຍທີ່ບ້ານເມືອງກໍານົດ ປາກົດວ່າມີນັກທຸລະກິດຈໍານວນໜຶ່ງຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດ ບໍ່ວ່າຈະເປັນແຮ່ຄໍາຕົກຂ້ອນ, ແຮ່ເຫຼັກ, ແຮ່ຄໍາ ຫຼື ແຮ່ອື່ນໆ ໂດຍບໍ່ມີເອກະສານຫຍັງກໍສາມາດດໍາເນີນການໄດ້; ບັນດາແຈ້ງການຂອງຫ້ອງວ່າການສໍານັກງານນາຍົກລັດຖະມົນຕີ, ແຈ້ງການຂອງກະຊວງ ໂດຍສະເພາະແມ່ນຄໍາສັ່ງເລກທີ 978/ຫສນຍ, ລົງວັນທີ 22 ພຶດສະພາ 2024 ກໍໄດ້ລະບຸຢ່າງຈະແຈ້ງວ່າໃຫ້ຢຸດເຊົາພິຈາລະນາບັນດາໂຄງການໃໝ່ໃນການຂຸດຄົ້ນຄໍາຕົກຂ້ອນ, ແຮ່ທາດ ທີ່ມີທາດຕິດພັນ ແລະ ຫ້າມບໍ່ໃຫ້ກະຊວງກ່ຽວຂ້ອງ ແລະ ອົງການປົກຄອງທ້ອງຖິ່ນໃນຂອບເຂດທົ່ວປະເທດ ອອກໃບອະນຸຍາດກ່ຽວກັບການຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດຕາມເຂດແມ່ນໍ້າ, ແຕ່ກົງກັນຂ້າມພາຍຫຼັງທີ່ອອກແຈ້ງການນີ້ ບັນດາການຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດດັ່ງກ່າວ ແມ່ນເກີດຂຶ້ນຢ່າງເປັນຂະບວນ. ສະເໜີວ່າຄຽງຄູ່ກັບການອອກນິຕິກໍາ ຂໍໃຫ້ໄປຕິດຕາມເບິ່ງວ່າແມ່ນແທ້ຈິງບໍ ຫຼືວ່ານິຕິກໍາດັ່ງກ່າວນັ້ນສັກສິດຄືແນວໃດ? ຢາກສະເໜີໃຫ້ລັດຖະບານຕິດຕາມຕື່ມພາຍຫຼັງທີ່ໄດ້ມີນິຕິກໍາແລ້ວ.
ອີກບັນຫາໜຶ່ງກ່ຽວກັບການຄຸ້ມຄອງ: ດຽວນີ້ມີດ່ານຈໍານວນໜຶ່ງ ນໍາສົ່ງໄມ້, ຖ່ານ ຫຼື ສິນຄ້າອື່ນໆທີ່ມີຄຸນຄ່າ ສາມາດສົ່ງອອກຕ່າງປະເທດໂດຍບໍ່ມີເອກະສານ; ຂໍໃຫ້ລັດຖະບານຕິດຕາມ ແລະ ກວດຄືນບັນຫານີ້, ປາກົດການນີ້ມີບໍ່ບາງດ່ານໃນທົ່ວປະເທດ, ເພາະເຮົາຄຸ້ມຄອງເສດຖະກິດເອກະລາດ ແຕ່ນັກທຸລະກິດເຮັດເອກະລາດແລ້ວ, ບາງຈໍານວນບໍ່ໄດ້ສົນໃຈນໍາກົດໝາຍບ້ານເມືອງ.
ບັນຫາສຸດທ້າຍກ່ຽວກັບເສັ້ນທາງເປ່ເພ: ລັດຖະບານໄດ້ທຸ່ມງົບປະມານມະຫາສານຈໍານວນຫຼາຍພັນຕື້ ເຂົ້າໃນໂຄງການກໍ່ສ້າງສ້ອມແປງເສັ້ນທາງໃນທົ່ວປະເທດ. ຄິດວ່າວິທີການແກ້ໄຂນີ້ ບໍ່ແມ່ນແກ້ໄຂຢູ່ຕົ້ນເຫດ ແມ່ນການແກ້ ໄຂທີ່ປາຍເຫດ; ຕົ້ນເຫດແມ່ນຫຍັງ, ຕົ້ນເຫດຂອງການເປ່ເພຂອງຖະໜົນຫົນທາງແມ່ນມາຈາກລົດບັນທຸກນໍ້າໜັກເກີນ ທີ່ແລ່ນຕາມເສັ້ນທາງ. ສະເໜີໃຫ້ລັດຖະບານແກ້ໄຂຢູ່ຈຸດນີ້ ວ່າຈະຄຸ້ມຄອງບັນດາຜູ້ທີ່ລະເມີດນໍ້າໜັກເກີນຕາມຖະໜົນຫົນທາງແນວໃດ.