(ສພຊ) ກອງປະຊຸມສຳມະນາກ່ຽວກັບການຍົກສູງຄຸນນະພາບດ້ານເນື້ອໃນ ທີ່ຈະນໍາເຂົ້່າ ພິຈາລະນາຢູ່ກອງປະຊຸມສະໄໝສາມັນເທື່ອທີ 6 ຂອງສະພາແຫ່ງຊາດ (ສພຊ) ຊຸດທີ VIII ເຊິ່ງດໍາເນີນມາເປັນເວລາ 3 ວັນເຕັມ ໃນລະຫວ່າງວັນທີ 7-9 ພະຈິກ 2018 ທີ່ຫ້ອງປະຊຸມ ສພຊ (ຫລັກ 6) ນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ, ໂດຍການເປັນປະທານຂອງທ່ານ ສົມພັນ ແພງຄໍາມີ ຮອງປະທານສະພາແຫ່ງຊາດ ທັງເປັນຜູ້ຊີ້ນໍາວຽກງານຂົງເຂດກົດໝາຍ ເຂົ້າຮ່ວມມີບັນດາທ່ານສະມາຊິກສະພາແຫ່ງຊາດ (ສສຊ), ລັດຖະມົນຕີ-ຮອງລັດຖະມົນຕີ 4 ກະຊວງ ຄື: ກະຊວງຊັບພະຍາກອນທໍາມະຊາດ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມ, ກະຊວງຍຸຕິທໍາ, ກະຊວງໂຍທາທິການ ແລະ ຂົນສົ່ງ ພ້ອມດ້ວຍພາກສ່ວນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ.

ກອງປະຊຸມສໍາມະນາຄັ້ງນີ້, ໄດ້ດໍາເນີນໄປດ້ວຍບັນຍາກາດທີ່ສ້າງສັນ ແລະ ມີຄວາມເປັນເອ ກະພາບສູງ ເຊິ່ງບັນດາ ສສຊ ໄດ້ສຸມທຸກເຫື່ອແຮງ, ສະຕິປັນຍາເຂົ້າໃນການຄົ້ນຄວ້າປະກອບ ຄໍາເຫັນຢ່າງກົງໄປກົງມາ ໂດຍໄດ້ຍົກເອົາແນວທາງນະໂຍບາຍຂອງພັກ-ລັດ, ລັດຖະທໍາມະນູນ, ກົດໝາຍ ແລະ ສະພາບຄວາມເປັນຈິງຢູ່ແຕ່ລະທ້ອງຖິ່ນມາສະເໜີ ເພື່ອເປັນຂໍ້ມູນໃຫ້ກະຊວງ, ອົງການທີ່ກ່ຽວຂ້ອງນໍາໄປຄົ້ນຄວ້າ ແລະ ປັບປຸງເຂົ້າໃສ່ເນື້ອໃນຂອງຮ່າງກົດໝາຍທັງ 4 ສະບັບ ໃຫ້ສົມບຸນ ແລະ ຄົບຖ້ວນ ກ່ອນຈະນໍາສະເໜີຕໍ່ກອງປະຊຸມສະໄໝສາມັນ ເທື່ອທີ 6 ຂອງສະພາແຫ່ງຊາດ ຊຸດທີ VIII ພິຈາລະນາຮັບຮອງເອົາ.

ທ່ານ ສົມພັນ ແພງຄຳມີ ໄດ້ມີຄຳເຫັນຕໍ່ກອງປະຊຸມໃນຄັ້ງນີ້ ວ່າ: ບັນດາ ສສຊ ໄດ້ຮັບຟັງການການສະເໜີບົດຮຽນຂອງຕ່າງປະເທດຈໍານວນໜຶ່ງ ກ່ຽວກັບການຈັດສັນປະເພດທີ່ດິນ  ແລະ ລະດັບຄວາມສໍາຄັນຂອງປະເພດທີ່ດິນ  ລວມທັງ ສັດສ່ວນທີ່ດິນຂອງລັດ ແລະ ເອກະຊົນ; ການຄຸ້ມຄອງ ແລະ ບໍລິການທີ່ດິນ; ສິດຄອບຄອງທີ່ດິນຕາມປະເພນີ, ສິດຄອບຄອງທີ່ດິນລວມໝູ່, ສິດຄອບຄອງທີ່ດິນຂອງຍິງ-ຊາຍ, ການເວນຄືນທີ່ດິນ ແລະ ການເຊົ່າທີ່ດິນ; ຕໍ່ກັບການສະເໜີບົດຮຽນຂອງຕ່າງປະເທດ ກ່ຽວກັບການຄຸ້ມຄອງ,​ ນໍາໃຊ້ທີ່ດິນດັ່ງກ່າວ ເປັນຂໍ້ມູນທາງດ້ານວິຊາການໃຫ້ແກ່ບັນດາທ່ານ ສສຊ ໃນການຄົ້ນຄວ້າ, ປະກອບຄໍາເຫັນຕໍ່ການພິຈາລະນາຮ່າງກົດໝາຍວ່າດ້ວຍທີ່ດິນ ຢູ່ກອງປະຊຸມ ສພຊ ທີ່ຈະມາເຖິງນີ້; ວຽກງານທີ່ດິນເປັນບັນຫາສໍາຄັນທີ່ຕິດພັນກັບປະຫວັດສາດ, ການປົກຄອງ ແລະ ມີລັກສະນະສະເພາະຂອງແຕ່ປະເທດ; ບັນດາ ສສຊ ໄດ້ຄົ້ນຄວ້າ, ກັ່ນຕອງຢ່າງເລິກເຊິ່ງ ຈຶ່ງຈະສາມາດນໍາເອົາບົດຮຽນຂອງຕ່າງປະເທດ ທີ່ສອດຄ່ອງກັບ ສະພາບຈຸດພິເສດຂອງປະເທດເຮົາ ມາສະເໜີປະກອບຄໍາເຫັນ ເຂົ້າໃສ່ເນື້ອໃນຂອງຮ່າງກົດໝາຍວ່າດ້ວຍທີ່ດິນ ທີ່ຈະພິຈາລະນາຢູ່ກອງປະຊຸມສະໄໝສາມັນ ເທື່ອທີ 6 ຂອງ ສພຊ ຊຸດທີ VIII ທີ່ຈະມາເຖິງນີ້. ການຄົ້ນຄວ້າ ແລະ ກັ່ນຕອງຢ່າງເລິກເຊິ່ງດັ່ງກ່າວ ຈະເປັນໝາກຜົນຂອງການດໍາເນີນກອງປະຊຸມສໍາມະນາ ຂອງພວກເຮົາໃນຄັ້ງນີ້; ການຄົ້ນຄວ້າປະກອບຄໍາເຫັນຕໍ່ເນື້ອໃນຂອງຮ່າງກົດໝາຍວ່າດ້ວຍທີ່ດິນ (ສະບັບປັບປຸງ), ບັນດາ ສສຊ ໄດ້ນໍາເອົາສະພາບບັນຫາຕົວຈິງທີ່ເກີດຂຶ້ນຢູ່ແຕ່ລະທ້ອງຖິ່ນ, ຄວາມຄິດຄວາມເຫັນຂອງປະຊາຊົນບັນດາເຜົ່າມາສະເໜີຕໍ່ຄະນະຮັບຜິດຊອບຮ່າງກົດໝາຍ ເພື່ອນໍາໄປຄົ້ນຄວ້າ, ປັບປຸງເຂົ້າໃສ່ເນື້ອໃນຂອງຮ່າງກົດໝາຍໃຫ້ມີຄວາມສົມບູນ, ຮັດກຸມ, ເປັນຫລັກການ ແລະ ເປັນບ່ອນອີງໃນການແກ້ໄຂບັນຫາທີ່ດິນ ທີ່ມີຫລາຍຮູບຫລາຍແບບ ທີ່ເກີດຂຶ້ນ ແລະ ກະທົບຕໍ່ຜົນປະໂຫຍດລວມຂອງລັດ, ຜົນປະໂຫຍດຂອງປະຊາຊົນບັນດາເຜົ່າໃນໄລຍະຜ່ານມາ ເປັນຕົ້ນ: ການເເບ່ງຂັ້ນຄຸ້ມຄອງທີ່ດິນຂອງບັນດາອົງການຈັດຕັ້ງລັດຂັ້ນຕ່າງໆ; ການກໍານົດຂອບເຂດທີ່ດິນກະສິກໍາ ແລະ ທີ່ດິນປຸກສ້າງ; ການສໍາປະທານທີ່ດິນຈໍານວນຫລາຍ, ການຈັບຈອງທີ່ດິນທີ່ຍັງບໍ່ມີການພັດທະນາ, ການຮັບຮູ້ສິດນໍາໃຊ້ທີ່ດິນຕາມປະເພນີຂອງປະຊາຊົນລາວບັນດາເຜົ່າ; ຕໍ່ກັບຄໍາຄິດຄໍາເຫັນຂອງບັນດາທ່ານ ສສຊ ດັ່ງກ່າວມານັ້ນ ເປັນຂໍ້ມູນສໍາຄັນ ແລະ ເປັນສະພາບບັນຫາທີີ່ຕ້ອງໄດ້ມີນິຕິກໍາເປັນບ່ອນອີງໃນການແກ້ໄຂ ຈຶ່ງສະເໜີໃຫ້ຄະນະຮັບຜິດຊອບຮ່າງກົດໝາຍ ນໍາໄປຄົ້ນຄວ້າ ແລະ ກໍານົດວິທີ ການແກ້ໄຂບັນຫາດັ່ງກ່າວ ເຂົ້າໃນເນື້ອໃນຂອງຮ່າງກົດໝາຍວ່າດ້ວຍທີ່ດິນ; ການຄົ້ນຄວ້າປະກອບຄໍາເຫັນຕໍ່ຮ່າງປະມວນກົດໝາຍແພ່ງ ເຊິ່ງປະເທດເຮົາຍັງບໍ່ທັນມີບົດຮຽນຫລາຍ ໃນການສ້າງປະມວນກົດໝາຍ ໂດຍສະເພາະປະມວນກົດໝາຍແພ່ງ ທີ່ເປັນການລວມເອົາບັນດາສາຍພົວພັນທາງແພ່ງຢູ່ກົດໝາຍຕ່າງໆ ເຂົ້າມາໄວ້ຢູ່ໃນປະມວນກົດໝາຍສະບັບນີ້ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ເນື້ອໃນມີຄວາມກວ້າງຂວາງ, ຫລາຍມາດຕາ ແລະ ຕ້ອງໃຊ້ເວລາຫລາຍໃນການຄົ້ນຄວ້າ ແຕ່ເຖິງແນວໃດກໍຕາມບັນດາ ສສຊ ກໍໄດ້ມີຄວາມຮັບຜິດຊອບສູງຕໍ່ໜ້າທີ່ການເມືອງຂອງຕົນ; ການຄົ້ນຄວ້າປະກອບຄໍາເຫັນໄດ້ສຸມໃສ່ບັນຫາສາຍພົວພັນຂອງຄອບຄົວ ເປັນຕົ້ນ: ການກໍານົດສາຍຍາດ ແລະ ການຈັດລໍາດັບຂອງສາຍຍາດ, ການໝັ້ນໝາຍ, ເງື່ອນໄຂ ແລະ ວິທີການແຕ່ງດອງ, ບັນຫາຊັບເດີມ ແລະ ສິນສົມສ້າງ. ນອກຈາກນັ້ນ, ບັນດາ ສສຊ ໄດ້ມີຄໍາເຫັນຕໍ່ກັບການນໍາຊັບໄປຄໍ້າປະກັນການກູ້ຢືມ ເຊິ່ງມີບັນຫາຫລາຍໃນສັງຄົມ. ຕໍ່ກັບການປະກອບຄໍາເຫັນໃສ່ເນື້ອໃນຂອງຮ່າງປະມວນກົດໝາຍແພ່ງນີ້ ສະເໜີໃຫ້ຄະນະຮັບຜິດຊອບ ນໍາເອົາຄໍາຄິດຄໍາເຫັນຂອງຜູ້ແທນກອງປະຊູມ ໄປຄົ້ນຄວ້າປັບປຸງເຂົ້າໃສ່ເນື້ອໃນຂອງຮ່າງກົດໝາຍດັ່ງກ່າວ. ພ້ອມກັນນັ້ນ, ສະເໜີວ່າ ເນື້ອໃນຂອງປະມວນກົດໝາຍແພ່ງນີ້ ເປັນບັນຫາສໍາຄັນຕິດພັນກັບສິດ ແລະ ຜົນປະໂຫຍດຕົວຈິງຂອງປະຊາຊົນບັນດາເຜົ່າ, ອີກດ້ານໜຶ່ງສາຍພົວພັນທາງແພ່ງນີ້ ເປັນສາຍພັວພັນທີ່ມີລັກສະນະສະເພາະ ທີ່ຕິດພັນຢ່າງສະໜິດແໜ້ນກັບວັດທະນະທໍາຂອງຊາດ, ຮີດຄອງປະເພນີຂອງປະຊາຊົນບັນດາເຜົ່າ. ສະນັ້ນ, ການຄົ້ນຄວ້າກໍານົດເນື້ອໃນຂອງປະມວນກົດໝາຍແພ່ງ ຈະເຮັດແນວໃດໃຫ້ສາມາດສ່ອງແສງຢ່າງເປັນກາງ ແລະ ເອກະພາບ ຂອງວັດທະນະທໍາ ແລະ ຮີດຄອງປະເພນີຂອງປະຊາຊົນບັນດາເຜົ່າຂອງປະເທດເຮົາ ແລະ ການຄົ້ນ​ຄວ້າປະກອບຄໍາເຫັນຕໍ່ຮ່າງກົດໝາຍວ່າດ້ວຍການລົດໄຟ ແລະ ຮ່າງກົດໝາຍວ່າດ້ວຍການປະກັນສັງຄົມ ບັນດາ ສສຊ ໄດ້ເອົາໃຈໃສ່ຄົ້ນຄວ້າ, ນໍາເອົາສະ ພາບບັນຫາທີ່ເກີດຂຶ້ນໃນທ້ອງຖິ່ນຕ່າງໆມານໍາສະເໜີ ເພື່ອເປັນຂໍ້ມູນໃຫ້ຄະນະຮັບຜິດຊອບຮ່າງ ກົດໝາຍ ນໍາໄປປັບປຸງເຂົ້າໃສ່ເນື້ອໃນຂອງຮ່າງກົດໝາຍໃຫ້ສອດຄ່ອງກັບສະພາບຕົວຈິງຂອງປະ ເທດເຮົາ ແລະ ເຮັດໃຫ້ກົດໝາຍດັ່ງກ່າວ ສາມາດຈັດຕັ້ງປະຕິບັດໄດ້ຍາວນານ ແລະ ມີຄວາມສັກ ສິດ.

ໃນຕອນທ້າຍຂອງກອງປະຊຸມ, ທ່ານປະທານກອງປະຊຸມຍັງໄດ້ມີຄໍາເຫັນຕື່ມອີກ ວ່າ: ຈຸດປະສົງຂອງການດໍາເນີນກອງປະຊຸມສໍາມະນາແມ່ນເພື່ອສ້າງເງື່ອນໄຂໃຫ້ບັນດາ ສສຊ ເຂົ້າ ໃຈເນື້ອໃນຂອງເອກະສານທີ່ຈະພິຈາລະນາໃນກອງປະຊຸມ ສພຊ, ເຊິ່ງກອງປະຊຸມຄັ້ງນີ້, ໄດ້ສ້າງຄວາມເຂົ້າໃຈ ແລະ ເອກະພາບຫລາຍບັນຫາ ແລະ ໄດ້ຮັບຜົນສໍາເລັດຕາມແຜນການທີ່ວາງໄວ້. ຜົນສໍາເລັດດັ່ງກ່າວແມ່ນໝາກຜົນຂອງການເສີມຂະຫຍາຍສະຕິປັນຍາ, ການປະສານສົມທົບລະຫວ່າງຄະນະປະຈໍາສະພາແຫ່ງຊາດ ກັບລັດຖະບານ, ຄະນະເລຂາທິການ ກັບບັນດາກໍາມາທິການ, ກະຊວງ ແລະ ອົງການຕ່າງໆ.

(ສົມນຶກ ແກ້ວໄຊຍະຈັກ)