ສພຊ. ວັນທີ 27 ຕຸລາ 2020, ທ່ານ ສົມດີ ດວງດີ ຮອງນາຍົກລັດຖະມົນຕີ, ລັດຖະມົນຕີກະຊວງການເງິນ ໄດ້ລາຍງານກ່ຽວກັບການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດແຜນງົບປະມານແຫ່ງລັດປະຈໍາປີ 2020 ແລະ ທິດທາງແຜນງົບປະມານປະຈໍາປີ 2021 ຕໍ່ກອງປະຊຸມສະໄໝສາມັນເທື່ອທີ 10 ສະພາແຫ່ງຊາດ (ສພຊ) ຊຸດທີ VIII ດັ່ງນີ້:
I. ສະພາບລວມ: ແຜນງົບປະມານແຫ່ງລັດປີ 2020 ເຊິ່ງເປັນປີມ້ວນທ້າຍຂອງແຜນ 5 ປີຄັ້ງທີ VIII ເຊິ່ງເປັນແຜນທີ່ມີຄາດໝາຍສູ້ຊົນສູງ, ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດແຜນງົບປະມານແຫ່ງລັດປະຈໍາປີ 2020 ໄດ້ຮັບຜົນກະທົບຈາກສະພາບພາຍໃນ ແລະ ຕ່າງປະເທດຫລາຍສົມຄວນ ເປັນຕົ້ນແມ່ນການແຜ່ລະບາດຂອງພະຍາດໂຄວິດ -19 ເຊິ່ງລັດຖະບານໄດ້ມີນະໂຍບາຍດ້ານພາສີ-ອາກອນ ຕໍ່ຫົວໜ່ວຍທຸລະກິດໃນໄລຍະ 3 ເດືອນຕົ້ນປີ 2020 (ເມສາ, ພຶດສະພາ, ມິຖຸນາ) . ພ້ອມນັ້ນ, ກໍຍັງໄດ້ຮັບຜົນກະທົບຈາກການປະຕິບັດ ບັນດານິຕິກໍາ ແລະ ນະໂຍບາຍຈໍານວນໜຶ່ງ ເຊັ່ນ 3 ກົດໝາຍຂອງຂະແໜງສ່ວຍສາອາກອນ ເຊິ່ງໄດ້ສົງຜົນໃຫ້ການເກັບລາຍຮັບຫລຸດລົງ ແລະ ບໍ່ສາມາດປະຕິບັດໄດ້ຕາມແຜນການທີ່ກໍານົດໄວ້, ລັດຖະບານຈຶ່ງໄດ້ສະເໜີ ສພຊ ໃນເດືອນມິຖຸນາ 2020 ເພື່ອດັດແກ້ແຜນງົບປະມານທັງດ້ານລາຍຮັບ, ລາຍຈ່າຍ ແລະ ດັດແກ້ການຂາດດູນເພີ່ມຂຶ້ນຈາກ 3,77% ມາເປັນ 5,8% ຂອງ GDP. ແຕ່ເຖິງຢ່າງໃດກໍຕາມກະຊວງການເງິນກໍໄດ້ຄົ້ນຄວ້າອອກຫລາຍບັນດາມາດຕະການ ເພື່ອຊຸກຍູ້ການເກັບລາຍຮັບ ແລະ ຄຸ້ມຄອງລາຍຈ່າຍ ແນໃສ່ເພື່ອເຮັດໃຫ້ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດແຜນງົບປະມານແຫ່ງລັດ ໃຫ້ໄດ້ຕາມແຜນດັດແກ້ທີ ສພຊ ຮັບຮອງ ເຊິ່ງລາຍລະອຽດໃນການປະຕິບັດ 9 ເດືອນ ແລະ ຄາດຄະເນການປະຕິບັດໝົດປີ 2020 ດັ່ງລຸ່ມນີ້:
1. ສະພາບການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດແຜນແຜນງົບປະມານແຫ່ງລັດ 9 ເດືອນປີ 2020: ອີງຕາມມະຕິຂອງ ສພຊ ວ່າດ້ວຍການຮັບຮອງເອົາແຜນດັດແກ້ແຜນງົບປະມານແຜ່ງລັດປະຈໍາປີ 2020 ສະບັບເລກທີ 02/ສພຊ, ລົງວັນທີ 25 ມິຖຸນາ 2020 ປະກອບມີ
– ແຜນລາຍຮັບທັງໝົດ 22.725,46 ຕື້ກີບ ໃນນັ້ນ, ລາຍຮັບລາຍພາຍໃນ 20.438,46 ຕື້ກີບ ແລະ ລາຍຮັບຈາກການຊ່ວຍເຫລືອລ້າ 2.287 ຕື້ກີບ;
– ແຜນລາຍຈ່າຍທັງໝົດ 33.043 ຕື້ກີບ;
– ການຂາດດູນ 10.317,54 ຕື້ກີບ ເທົ່າກັບ 5,87% ຂອງ GDP (ມູນຄ່າ GDP ເທົ່າກັບ 175.720 ຕື້ກີບ)
ຜ່ານການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດແຜນງົບປະມານແຫ່ງລັດ 9 ເດືອນປີ 2020 (ນັບແຕ່ 1 ມັງກອນຮອດ 30 ກັນຍາ 2020) ສາມາດສັງລວມການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດໄດ້ດັ່ງນີ້:
- ດ້ານລາຍຮັບ: ລາຍຮັບທັງໝົດສາມາດປະຕິບັດໄດ້ 14.674 ຕື້ກີບ ເທົ່າກັບ 64,57% ຂອງແຜນດັດແກ້
ໃນນັ້ນ, ລາຍຮັບພາຍໃນປະຕິບັດໄດ້ 13.563 ຕື້ກີບ ເທົ່າກັບ66,36%ຂອງແຜນດັດແກ້ (ຖ້າທຽບໃສ່ໄລຍະດຽວກັນປີຜ່ານມາເຫັນວ່າຫລຸດລົງ 15%) ໃນນີ້, ລາຍຮັບສູນກາງປະຕິບັດໄດ້ 10.652 ຕື້ກີບເທົ່າກັບ 63,04% ຂອງແຜນດັດແກ້. ສ່ວນລາຍຮັບຈາກການຊ່ວຍເຫລືອລ້າປະຕິບັດໄດ້ 1.111 ຕື້ກີບ ເທົ່າກັບ 48,59% ຂອງແຜນດັດແກ້, ລະອຽດແຕ່ລະປະເພດລາຍຮັບພາຍໃນມີ ດັ່ງນີ້:
- ລາຍຮັບພາສີ ແລະ ສ່ວຍສາອາກອນ 11.917 ຕື້ກີບ ເທົ່າກັບ 70,52% ຂອງແຜນດັດແກ້
- ລາຍຮັບບໍ່ແມ່ນພາສີ ແລະ ສ່ວຍສາອາກອນ 1.619 ຕື້ກີບ ເທົ່າກັບ 46,41% ຂອງແຜນດັດແກ້
- ປະກອບສ່ວນຂອງສັງຄົມ 27 ຕື້ກີບ ເທົ່າກັບ 53,30% ຂອງແຜນດັດແກ້
- ດ້ານລາຍຈ່າຍ: ລາຍຈ່າຍທັງໝົດປະຕິບັດໄດ້17.902 ຕື້ກີບ ເທົ່າກັບ 54,18% ຂອງແຜນດັດແກ້ ປະກອບມີຂັ້ນສູນກາງປະຕິບັດໄດ້12.349 ຕື້ກີບ ເທົ່າກັບ 50,68% ຂອງແຜນການດັດແກ້ ແລະ ຂັ້ນທ້ອງຖິ່ນປະຕິບັດໄດ້ 5.554 ຕື້ກີບ ເທົ່າກັບ 64,02% ຂອງແຜນການດັດແກ້ ລະອຽດແຕ່ລະພາກລາຍຈ່າຍ ດັ່ງນີ້:
- ລາຍຈ່າຍເງິນບໍລິຫານ 12.673 ຕື້ກີບ ເົ່າກັບ 59,11% ຂອງແຜນດັດແກ້
- ລາຍຈ່າຍລົງທຶນທັງໝົດ 5.2229 ຕື້ກີບ ເທົ່າກັບ 45,07% ຂອງແຜນດັດແກ້
- ການດຸ່ນດ່ຽງ: ໃນ 9 ເດືອນ ມີການຂາດດຸນງົບປະມານ 3.2228 ຕື້ກີບກ ນອກຈາກນັ້ນ, ຍັງມີຄວາມຕ້ອງການທຶນເພື່ອທົດແທນຄືນຕົ້ນທຶນເງິນກູ້ຢືມພາຍໃນ ແລະ ຕ່າງປະເທດຢູ່ແຫລ່ງດຸນດ່ຽງ 5.455 ຕື້ກີບດ ສັງລວມແລ້ວຄວາມຕ້ອງການແຫລ່ງທຶນ ເພື່ອມາດຸ່ນດ່ຽງໃນ 9 ເດືອນມີຈໍານວນ 8.638 ຕື້ກີບ.
ສໍາລັບການລະດົມທຶນ ເພື່ອມາດຸ່ນດ່ຽງງົບປະມານຈາກພາຍໃນ ແລະ ຕ່າງປະເທດສາມາດປະຕິບັດໄດ້ 42,99% ຂອງແຜນດັດແກ້.
2. ຄາດຄະເນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດແຜນການແຫ່ງລັດໝົດປີ 2020 : ອີງໃສ່ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດແຜນງົບປະມານແຫ່ງລັດ 9 ເດືອນປີ 2020 ທີ່ໄດ້ກ່າວມານັ້ນ ເຫັນວ່າຍັງຕ້ອງໄດ້ບຸກບືນສູ້ຊົນສົມຄວນ ຈຶ່ງສະແດງອອກແຕ່ລະດ້ານດັ່ງນີ້:
1) ດ້ານລາຍຮັບ: ເຫັນວ່າການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດລາຍຮັບງົບປະມານໝົດປີ 2020 ຍັງມີຄວາມທ້າທາຍຫລາຍສົມຄວນ ເມື່ອທຽບໃສ່ໄລຍະເວລາທີ່ຍັງເຫລືອ ແຕ່ເຖິງຢ່າງໃດກໍຕາມກະຊວງການເງິນກໍໄດ້ແຕ່ງຕັ້ງຄະນະສະເພາະກິດລົງສົມທົບ, ຕິດຕາມ ແລະ ຊຸກຍູ້ການເກັບລາຍຮັບ ແລະ ຄຸ້ມຄອງລາຍຈ່າຍຢູ່ບັນດາຂະແໜງການ ແລະ ທ້ອງຖິ່ນໃນຂອບເຂດທົ່ວປະທດ ເພື່ອສູ້ຊົນເກັບລາຍຮັບໃຫ້ບັນລຸຕາມແຜນດັດແກ້ທີ່ ສພຊ ໄດ້ຮັບຮອງ (22.725,46 ຕື້ກີບ) ໃນນັ້ນ, ລາຍຮັບພາຍໃນຄາດຄະເນຈະໃຫ້ສາມາດປະຕິບັດໄດ້ 20.438,46 ຕທ້ກີບ ເທົ່າກັບ 100% ຂອງແຜນດັດແກ້.
2) ດ້ານລາຍຈ່າຍ: ແມ່ນຈະໄດ້ສືບຕໍ່ປະຕິບັດບັນດາມາດຕະການຄຸ້ມຄອງ ແລະ ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດງົບປະມານ ເຊິ່ງຄາດຄະເນປະຕິບັດລາຍຈ່າຍໝົດປີຈະບໍ່ເກີນ 32.580 ຕື້ກີບ, ເທົ່າກັບ 98,60% ຂອງແຜນດັດແກ້ ຈໍາກັດລາຍຈ່າຍທີ່ເຫັນວ່າບໍ່ຈໍາເປັນ ເພື່ອເປັນການປະຢັດງົບປະມານ ຄາດວ່າຈະປະຢັດລາຍຈ່າຍຕື່ມອີກ 464 ຕື້ກີບ.
3) ການດຸ່ນດ່ຽງ: ບົນພຶ້ນຖານການຄາດຄະເນປະຕິບັດລາຍຮັບ ແລະ ລາຍຈ່າຍໝົດປີ 2020 ດັ່ງທີ່ໄດ້ລາຍງານຂ້າງເທິງ ຈະເຮັດໃຫ້ຄວາມຕ້ອງການແຫລ່ງທຶນ ເພື່ອມາດຸ່ນດ່ຽງທັງໝົດ 20.156 ຕື້ກີບ (ແຜນດັດແກ້ 20.665,53 ຕື້ກີບ) ຄາດວ່າຈະສາມາດປະຕິບັດແຜນໄດ້ດັ່ງນີ້:
1/ ບ້ວງກູ້ຢືມ ແລະ ລະດົມທຶນຈາກຕ່າງປະເທດ 11.543,99 ຕື້ກີບ ໃນນັ້ນ,
- ກູ້ຢືມເປັນໂຄງການ 5.838 ຕື້ກີບ (ຄາດວ່າຈະສາມາດບັນລຸໄດ້ຕາມແຜນ)
- ກູ້ຢືມມາດຸ່ນດ່ຽງ 5.705 ຕື້ກີບ, ປະຕິບັດໄດ້ 3.750 ຕື້ກີບ ຍັງເຫລືອຕ້ອງໄດ້ສືບຕໍ່ລະດົມຕາມແຜນ 1.955 ຕື້ກີບ ເຊິ່ງອີງໃສ່ສະພາບປັດຈຸບັນມີຄວາມສ່ຽງສູງ.
2/ ບ້ວງລະດົມທຶນພາຍໃນ 9.121 ຕື້ກີບ (ລວມມີການຂາດດຸນເພີ່ມຕາມແຜນດັດແກ້) ໃນນີ້, ປະຕິບັດໄດ້ 2.300 ຕື້ກີບ ຍັງເຫລືອຕາມແຜນທີ່ຕ້ອງໄດ້ສືບຕໍ່ລະດົມປະມານ 6.821 ຕື້ກີບ.
II ຕີລາຄາລວມ:
- ດ້ານລາຍຮັບ:
- ດ້ານດີ
- ພາຍຫລັງໄດ້ຮັບຜົນກະທົບຈາກການຫົດຕົວດ້ານເສດຖະກິດ ຈາກການແຜ່ລະບາດຂອງພະຍາດໂຄວິດ -19 ແລະ ໄດ້ຮັບການດັດແກ້ແຜນງົບປະມານແຫ່ງລັດຈາກ ສພຊ, ກະຊວງການເງິນກໍໄດ້ແຕ່ງຕັ້ງຄະນະວິຊາການຂອງກະຊວງການເງິນລົງຊຸກຍູ້ການຈັດເກັບລາຍຮັບຢູ່ບັນດາກະຊວງ, ອົງການ ແລະ ບັນດາແຂວງໃນຂອບເຂດທົ່ວປະເທດ ເພື່ອໃຫ້ບັນລຸຕາມແຜນດັດແກ້ຂອງ ສພຊ.
- ສຸມໃສ່ເກັບກໍາຂໍ້ມູນ ແລະ ຂຸດຄົ້ນແຫລ່ງລາຍຮັບທີ່ຍັງບົ່ມຊ້ອນ ໂດຍສະເພາະແຫລ່ງລາຍຮັບທີ່ບໍ່ໄດ້ຮັບຜົນກະທົບຈາກພະຍາດໂຄວິດ-19 ເພື່ອທົດແທນແຫລ່ງລາຍຮັບທີ່ສູນເສຍໄປ.
- ຄຸ້ມຄອງຖານລາຍຮັບທີ່ມີຢູ່ແລ້ວໂດຍສຸມໃສ່ຫົວໜ່ວຍທຸລະກິດທີ່ສາມາດສ້າງລາຍຍຮັບໄດ້ດີ ແລະ ບໍ່ໄດ້ຮັບຜົນ ຈາກພະຍາດລະບາດຂອງພະຍາດໂຄວິ.
- ຊຸກຍູ້ໃຫ້ຜູ້ເສຍອາກອນແຈ້ງ-ມອບອາກອນດ້ວຍຕົນເອງ ຜ່ານລະບົບເອເລັກໂຕຣນິກ ແລະ ຜ່ານເວັບໄຊ.
- ດ້ານຄົງຄ້າງ
- ປັດໄຈພາຍນອກມີການຜັນແປຢ່າງສັບສົນຢູ່ໃນຕະຫລາດໂລກ, ລາຄາແຮ່ທາດ ແລະ ນໍ້າມັນດິບໃນຕະຫລາດໂລກມີການຜັນຜວນຫລຸດລົງຫລາຍສົມຄວນ. ນອກຈາກນັ້ນ, ກໍຍັງຮັບຜົນກະທົບຈາກໄພທໍາມະຊາດ, ການລະບາດຂອງເຊື້ອພະຍາດໂຄວິດ -19;
- ມີຫລາຍຫົວໜ່ວຍທຸລະກິດຍັງບໍ່ທັນໄດ້ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດລະບົບອາກອນມູນຄ່າເພີ່ມ;
- ບັນຫາສໍາຄັນ ແມ່ນສະຕິການປະຕິບັດກົດໝາຍ, ລະບຽບການ ແລະ ວິໄນການເງິນຂອງພະນັກງານຈໍານວນໜຶ່ງ ລວມໄປເຖິງບາງຂະແໜງການ ແລະ ທ້ອງຖິ່ນຍັງບໍ່ສູງເທົ່າທີ່ຄວນ.