(ສພຊ) ໃນຕອນບ່າຍວັນທີ 16 ທັນວາ 2022 ທີ່ສະພາແຫ່ງຊາດ ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ທ່ານ ພົນໂທ ສຸວອນ ເລືອງບຸນມີ ກຳມະການສູນກາງພັກ, ຮອງປະທານສະພາແຫ່ງຊາດ ໄດ້ຖະແຫຼງຂ່າວກ່ຽວກັບຜົນສຳເລັດການພິຈາລະນາ ບົດລາຍງານຂອງລັດຖະບານ ກ່ຽວກັບຄວາມຄືບໜ້າໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດວາລະແຫ່ງຊາດວ່າດ້ວຍການແກ້ໄຂບັນຫາຢາເສບຕິດ ໃນໄລຍະ 11 ເດືອນຜ່ານມາ (ເດືອນມັງກອນ-ເດືອນພະຈິກ ປີ 2022) ແລະ ທິດທາງແຜນການ ປະຈຳປີ 2023 ຕໍ່ກອງປະຊຸມສະໄໝສາມັນເທື່ອທີ 4 ຂອງສະພາແຫ່ງຊາດ ຊຸດທີ IXວ່າ: ຕາງໜ້າໃຫ້ຄະນະປະຈຳສະພາແຫ່ງຊາດ, ຮູ້ສຶກພາກພູມໃຈ ແລະ ເປັນກຽດຢ່າງສູງ, ແຈ້ງມາຍັງ ພະນັກງານ-ລັດຖະກອນ, ທະຫານ-ຕຳຫຼວດ ຕະຫຼອດຮອດພໍ່ແມ່ປະຊາຊົນລາວບັນດາເຜົ່າ ໃນທົ່ວປະເທດ ແລະ ພີ່ນ້ອງເຊື້ອຊາດລາວ ທີ່ອາໄສຢູ່ຕ່າງປະເທດ ເພື່ອຮັບຊາບຕໍ່ຜົນສຳເລັດ ຂອງການຄົ້ນຄວ້າ ແລະ ພິຈາລະນາບົດລາຍງານຂອງລັດຖະບານ ກ່ຽວກັບຄວາມຄືບໜ້າໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດວາລະແຫ່ງຊາດ ວ່າດ້ວຍການແກ້ໄຂບັນຫາຢາເສບຕິດ ໃນໄລຍະ 11 ເດືອນຜ່ານມາ (ເດືອນມັງກອນ-ເດືອນພະຈິກ ປີ 2022) ແລະ ທິດທາງແຜນການ ປະຈຳປີ 2023 ຕໍ່ກອງປະຊຸມສະໄໝ ສາມັນເທື່ອທີ 4 ຂອງສະພາແຫ່ງຊາດ ຊຸດທີ IX.

ຕອນບ່າຍຂອງວັນທີ 8 ທັນວາ 2022 ກອງປະຊຸມສະໄໝສາມັນເທື່ອທີ 4 ຂອງສະພາແຫ່ງຊາດ ຊຸດທີ IX ໄດ້ດຳເນີນວາລະພິຈາລະນາບົດລາຍງານຂອງລັດຖະບານ ກ່ຽວກັບຄວາມຄືບໜ້າ ໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດວາລະແຫ່ງຊາດ ວ່າດ້ວຍການແກ້ໄຂບັນຫາຢາເສບຕິດ ໃນໄລຍະ 11 ເດືອນຜ່ານມາ ແລະ ທິດທາງແຜນການ ປະຈຳປີ 2023 ເຊິ່ງວຽກງານດັ່ງກ່າວ ໄດ້ຮັບຮອງເອົາໃນວາລະກອງປະຊຸມສະໄໝວິສາມັນ ເທື່ອທີ 1 ຂອງສະພາແຫ່ງຊາດ ຊຸດທີ IX ຕາມມະຕິ ສະບັບເລກທີ 04/ສພຊ, ລົງວັນທີ 10 ສິງຫາ 2021.

ພາຍຫຼັງກອງປະຊຸມໄດ້ຮັບຟັງການລາຍງານຂອງລັດຖະບານ ແລະ ການປະກອບຄຳເຫັນ ຂອງຕາງໜ້າຄະນະປະຈໍາສະພາແຫ່ງຊາດ, ບັນດາທ່ານສະມາຊິກສະພາແຫ່ງຊາດ ໄດ້ສຸມໃສ່ປະກອບຄໍາເຫັນດ້ວຍຄວາມຮັບຜິດຊອບສູງ ຕໍ່ບົດລາຍງານຂອງລັດຖະບານ ກ່ຽວກັບຄວາມຄືບໜ້າໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດວາລະແຫ່ງຊາດ ວ່າດ້ວຍການແກ້ໄຂບັນຫາຢາເສບຕິດ, ໃນໄລຍະ 11 ເດືອນຜ່ານມາ ແລະ ທິດທາງແຜນການ ປະຈຳປີ 2023 ເຊິ່ງການປະກອບຄຳເຫັນຂອງບັນດາທ່ານສະມາຊິກສະພາແຫ່ງຊາດ ທັງໝົດມີ 8 ທ່ານ, ຍິງ 1 ທ່ານ ເຊິ່ງສາມາດສັງລວມບັນດາເນື້ອໃນ ດັ່ງນີ້:

ໂດຍພື້ນຖານແມ່ນເຫັນດີກັບບົດລາຍງານຂອງລັດຖະບານ ເຫັນວ່າແຕ່ລະໜ້າວຽກແມ່ນມີຄວາມຄືບໜ້າຫຼາຍຂຶ້ນກວ່າເກົ່າ, ອັນພົ້ນເດັ່ນແມ່ນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດວຽກງານສ້າງຄວາມຮັບຮູ້ໃນທົ່ວສັງຄົມດ້ວຍການສຶກສາອົບຮົມ, ໂຄສະນາເຜີຍແຜ່ກົດໝາຍ, ລະບຽບການ ແລະ ຜົນຮ້າຍຂອງຢາເສບຕິດໄດ້ມີການເຄື່ອນໄຫວເຂົ້າເຖິງເປົ້າໝາຍສ່ວນຫຼາຍໃນສັງຄົມ ເຊັ່ນ: ສະຖາບັນຄອບຄົວ, ເປົ້າໝາຍຜູ້ເສບ ແລະ ຜູ້ຂາຍຢາເສບຕິດລາຍຍ່ອຍ ທີ່ຍັງບໍ່ທັນຮຸນແຮງ ເຊິ່ງກວມເອົາອັດຕາສ່ວນຫຼາຍ ຂອງເປົ້າໝາຍພົວພັນຢາເສບຕິດ ຢູ່ແຕ່ລະທ້ອງຖິ່ນ, ສາມາດນຳເອົາເປົ້າໝາຍດັ່ງກ່າວມາສຶກສາອົບຮົມ ເຮັດໃຫ້ເຂົາເຈົ້າຮັບຮູ້ຜົນຮ້າຍ, ຄວາມອັນຕະລາຍຂອງຢາເສບຕິດ, ຮັບຮູ້ການກະທໍາຜິດຂອງຕົນ ຕໍ່ກົດໝາຍ ແລະ ສາມາດສ້າງບົດບັນທຶກກັບເຂົາເຈົ້າ ເພື່ອຊອກຫາວິທີທາງອອກ ບໍ່ໄປພົວພັນກັບຢາເສບຕິດອີກ ເຊິ່ງພາຍຫຼັງເຂົາເຈົ້າເຫຼົ່ານັ້ນ ໄດ້ຮັບການສຶກສາອົບຮົມ ສ່ວນຫຼາຍກໍມີຄວາມຕື່ນຕົວ, ຢຸດເຊົາໄປໃນຕົວ ເຊິ່ງສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າ ທ້ອງຖິ່ນໃດປະຕິບັດໄດ້ຄືແນວນັ້ນ ສະພາບປາກົດການຫຍໍ້ທໍ້ຢູ່ທ້ອງຖິ່ນນັ້ນ ແມ່ນໄດ້ຫຼຸດຜ່ອນລົງ ແລະ ມີຄວາມສະຫງົບ; ພ້ອມນີ້ ການເຄື່ອນໄຫວໃນການແກ້ໄຂບັນຫາຢາເສບຕິດ ຂອງເຈົ້າໜ້າທີ່ ທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ກໍເຫັນວ່າມີຄວາມຕັ້ງໜ້າຂຶ້ນກວ່າເກົ່າ, ສາມາດຂຶ້ນບັນຊີບັນດາເປົ້າໝາຍ ທີ່ພົວພັນກັບບັນຫາຢາເສບຕິດ ຢູ່ແຕ່ລະເມືອງ, ແຕ່ລະບ້ານ, ແຕ່ລະຄອບຄົວໄດ້ຢ່າງຈະແຈ້ງ, ສາມາດແກ້ໄຂບັນດາເປົ້າໝາຍຕ່າງໆ ໄດ້ດີພໍສົມຄວນ.

ແຕ່ເຖິງຢ່າງໃດກໍຕາມ, ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດວາລະແຫ່ງຊາດ ວ່າດ້ວຍການແກ້ໄຂບັນຫາຢາເສບຕິດ ໃນໄລຍະ 11 ເດືອນ ປີ 2022 ຜ່ານມາ, ເຫັນວ່າ ການຜັນຂະຫຍາຍຍັງຊັກຊ້າ ແລະ ຍັງບໍ່ທັນກາຍເປັນຂະບວນການກວ້າງຂວາງ ການເຂົ້າຮ່ວມຂອງຂະແໜງການຕ່າງໆ ຍັງບໍ່ທັນມີຄວາມຕັ້ງໜ້າເທົ່າທີ່ຄວນ, ການປະຕິບັດຕາມພາລະບົດບາດຄວາມຮັບຜິດຊອບຍັງມີໜ້ອຍ ຂອງບາງຂະແໜງການ ລວມທັງອົງການຈັດຕັ້ງມະຫາຊົນ, ການແກ້ໄຂງົບ ປະມານຍັງຊັກຊ້າ ເຮັດໃຫ້ວຽກງານໃນແຜນການບໍ່ບັນລຸໄດ້ຕາມຄາດໝາຍທີ່ວາງໄວ້, ມີຫຼາຍໜ້າວຽກທີ່ໄດ້ເຮັດໄປແລ້ວ ແຕ່ຍັງບໍ່ທັນໄດ້ກວດກາ, ປະເມີນຜົນຄືນ.

ເພື່ອສືບຕໍ່ສູ້ຊົນຈັດຕັ້ງປະຕິບັດວາລະແຫ່ງຊາດ ວ່າດ້ວຍການແກ້ໄຂບັນຫາຢາເສບຕິດ ປະຈຳປີ 2023, ຄະນະປະຈຳສະພາແຫ່ງຊາດ ສະເໜີລັດຖະບານ ດັ່ງນີ້:

1. ສືບຕໍ່ເພີ່ມທະວີຍົກສູງບົດບາດ ແລະ ຄວາມສາມາດໃນການນໍາພາ-ຊີ້ນໍາ ຂອງຄະນະພັກ ແລະ ອົງການລັດແຕ່ລະຂັ້ນ ໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດວາລະແຫ່ງຊາດ ວ່າດ້ວຍການແກ້ໄຂບັນຫາຢາເສບຕິດ ໃຫ້ແຂງແຮງ ແລະ ເປັນຮູບປະທຳຕົວຈິງຫຼາຍຂຶ້ນກວ່າເກົ່າ ໂດຍມີສ່ວນຮ່ວມຂອງທຸກຂະແໜງການ, ການຈັດຕັ້ງອຳນາດການປົກຄອງຮາກຖານບ້ານ, ຕະຫຼອດຮອດພໍ່ແມ່ປະຊາຊົນບັນດາເຜົ່າ, ທຸກຊັ້ນຄົນໃນສັງຄົມ ແລະ ພິເສດແມ່ນສະຖາບັນຄອບຄົວຕ້ອງເປັນເຈົ້າການເຂົ້າຮ່ວມ ຢ່າງເປັນຂະບວນການຕໍ່ເນື່ອງ ແລະ ເຮັດແທ້ທຳຈິງຫຼາຍຂຶ້ນກວ່າເກົ່າ;

2. ເອົາໃຈໃສ່ນໍາເອົາບັນດາກົດໝາຍ ແລະ ນິຕິກໍາຕ່າງໆ ສະບັບປັບປຸງໃໝ່ ທີ່ກ່ຽວຂ້ອງກັບການແກ້ໄຂບັນຫາຢາເສບຕິດ ລົງໄປເຜີຍແຜ່ແນະນຳ ສົມທົບກັບການລົງໂຄສະນາສ້າງຄວາມຮັບຮູ້ໃຫ້ສັງຄົມ ກ່ຽວກັບຜົນຮ້າຍ ແລະ ຄວາມອັນຕະລາຍຂອງຢາເສບຕິດ ໃຫ້ທົ່ວເຖິງທຸກເປົ້າໝາຍໃນສັງຄົມ ໂດຍເລັ່ງໃສ່ເປົ້າໝາຍກຸ່ມສ່ຽງ ເປັນຕົ້ນແມ່ນ ກຸ່ມໃຊ້ແຮງງານ, ຜູ້ອອກແຮງງານ, ນັກຮຽນ-ນັກສຶກສາ, ຖັນແຖວໄວໜຸ່ມ ຕະຫຼອດຮອດປະຊາຊົນບັນດາເຜົ່າ ຢູ່ເຂດຫ່າງໄກສອກຫຼີກ ທີ່ມີລະດັບຊີວິດການເປັນຢູ່ພົບຄວາມຫຍຸ້ງຍາກ;

3. ປັບປຸງກົນໄກປະສານງານ ກ່ຽວກັບການດໍາເນີນຄະດີຢາເສບຕິດ ຂອງອົງການສືບສວນ-ສອບສວນ, ອົງການໄອຍະການປະຊາຊົນ, ອົງການສານປະຊາຊົນ, ອົງການປະຕິບັດຄຳຕັດສິນຂອງສານ ແລະ ເຈົ້າໜ້າທີ່ທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ໃຫ້ມີຄວາມກົມກຽວກັນແຕ່ຫົວທີ ນັບແຕ່ຂອດສັ່ງຈັບຕົວ, ກັກຂັງພາງ, ສືບສວນ-ສອບສວນປະກອບສຳນວນຄະດີ, ຄົ້ນຄວ້າພິຈາລະນາສັ່ງຟ້ອງຜູ້ຕ້ອງຫາ ແລະ ການພິຈາລະນາຕັດສິນຄະດີ ຕ້ອງໃຫ້ມີຄວາມເດັດຂາດ, ໂປ່ງໃສ ໄປຕາມຂະບວນການຍຸຕິທຳ ແລະ ປະຕິບັດຕາມກົດໝາຍ ແລະ ລະບຽບການຢ່າງເຂັ້ມງວດ ແນໃສ່ເຮັດໃຫ້ເປົ້າໝາຍຄ້າຂາຍຢາເສບຕິດ ທີ່ເປັນຫົວໂປ່ໂຕການ ມີຄວາມຢ້ານກົວຕໍ່ກົດໝາຍ ແລະ ລະບຽບການ;

4. ເອົາໃຈໃສ່ຕໍ່ການບໍາບັດ-ປິ່ນປົວຜູ້ຕິດຢາເສບຕິດ ໃຫ້ມີຄຸນນະພາບດີຂຶ້ນ ແລະ ສ້າງເງື່ອນໄຂໃຫ້ຜູ້ທີ່ຖືກເຄາະຮ້າຍ ທີ່ຕິດຢາເສບຕິດ ໄດ້ຮັບການເຂົ້າປິ່ນປົວຢູ່ໃນສູນ ຫຼື ປິ່ນປົວຢູ່ຕາມບ້ານເຮືອນ ກໍຄືຢູ່ຊຸມຊົນຫຼາຍຂຶ້ນ ໂດຍມີຂະ

ແໜງການສາທາລະນະສຸກ ແລະ ກຳລັງ ປກສ ເປັນເຈົ້າການໃນການຄຸ້ມຄອງ, ແນະນຳໃນວຽກງານດັ່ງກ່າວ; ຄຽງຄູ່ກັນນັ້ນ, ຄົ້ນຄວ້າສ້າງເງື່ອນໄຂໃຫ້ຜູ້ບຳບັດຢາເສບຕິດຢູ່ສູນບຳບັດ, ປິ່ນປົວໄດ້ຮັບການເຝິກອາຊີບ, ເຝິກສີມືແຮງງານ ເມື່ອເວລາອອກໄປ ຈຶ່ງຈະເຮັດໃຫ້ເຂົາເຈົ້າ ມີວິຊາອາຊີບຕິດໂຕໄປພ້ອມ ແລະ ບໍ່ໄປຫຍຸ້ງກ່ຽວກັບຢາເສບຕິດອີກ;

5. ສະເໜີໃຫ້ຊອກຫາທາງອອກ ແລະ ວິທີການແກ້ໄຂບັນຫາຄວາມແອອັດ ຂອງຜູ້ຕ້ອງຫາຢູ່ສະຖານທີ່ຄຸມຂັງຊົ່ວຄາວຢູ່ຂັ້ນເມືອງ, ຂັ້ນແຂວງ ແລະ ປະຕິບັດນະໂຍບາຍຢ່າງສົມເຫດສົມຜົນ ຕໍ່ຜູ້ຖືກຕ້ອງຫາ, ນັກໂທດໃນຄະດີຢາເສບຕິດ ແລະ ຄະດີອື່ນໆ ໂດຍສະເພາະແມ່ນຊີວິດການເປັນຢູ່, ສຳຄັນໃນເວລາເຈັບເປັນ ໃຫ້ເຂົາເຈົ້າໄດ້ຮັບການປິ່ນປົວ ຮັກສາສຸຂະພາບ;

6. ເອົາໃຈໃສ່ຄຸ້ມຄອງກອງທຶນຄວບຄຸມ, ສະກັດກັ້ນ ແລະ ຕ້ານຢາເສບຕິດ ໃຫ້ຖືກຕ້ອງຕາມນິຕິກຳທີ່ກຳນົດໄວ້, ຄົ້ນຄວ້າປະຕິບັດນະໂຍບາຍຢ່າງເໝາະສົມ ຕໍ່ພະນັກງານ-ນັກຮົບ ແລະ ປະຊາຊົນຜູ້ໃຫ້ຂໍ້ມູນກ່ຽວກັບບັນຫາຢາເສບຕິດ. ຄຽງຄູ່ກັນນີ້, ສະເໜີໃຫ້ເພີ່ມທະວີໃນການປົກປັກຮັກສາ, ການເກັບມ້ຽນຂອງກາງໃນຄະດີຢາເສບຕິດໃຫ້ລວມສູນ, ໂປ່ງໃສ, ມີບັນຊີຕິດຕາມແຕ່ຂັ້ນສູນກາງລົງຮອດທ້ອງຖິ່ນ, ບໍ່ເຮັດໃຫ້ຂອງກາງຄະດີຕົກເຮ່ຍເສຍຫາຍ, ເປ່ເພ ຫຼື ເສື່ອມຄຸນນະພາບ, ການນຳໃຊ້ຕ້ອງໃຫ້ຖືກຕ້ອງຕາມກົດໝາຍ ແລະ ນິຕິກຳໃຕ້ກົດໝາຍ ທີ່ກຳນົດໄວ້;

7. ສະເໜີໃຫ້ກະຊວງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ ຊີ້ນໍາການຂຶ້ນບັນຊີຄຸ້ມຄອງ ຕິດຕາມກວດກາການເຄື່ອນໄຫວ ຂອງເປົ້າໝາຍພົວພັນຢາເສບຕິດ ເປັນຕົ້ນແມ່ນ ຜູ້ຄ້າ-ຂາຍ, ຜູ້ເສບ, ຜູ້ບໍາບັດຢາເສບຕິດອອກມາ ແລະ ຜູ້ພົ້ນໂທດຄະດີຢາເສບຕິດອອກມາສູ່ຄອບຄົວ ຕ້ອງໄດ້ສືບຕໍ່ຕິດຕາມຈາກ ອໍານາດການປົກຄອງຂັ້ນບ້ານ ແລະ ເຈົ້າໜ້າທີ່ຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ;

8. ສະເໜີໃຫ້ ກະຊວງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ ສົມທົບກັບພາກສ່ວນກ່ຽວຂ້ອງ ຄຸ້ມຄອງນໍາໃຊ້ງົບປະມານ ທີ່ລັດຖະບານໄດ້ອະນຸມັດໃຫ້ນຳໃຊ້ເຂົ້າໃນວຽກງານເຄື່ອນໄຫວຈັດຕັ້ງປະຕິບັດວາລະແຫ່ງຊາດ ວ່າດ້ວຍການແກ້ໄຂຢາເສບຕິດ ໃຫ້ເກີດຜົນປະໂຫຍດສູງສຸດ;

9. ເອົາໃຈໃສ່ຄຸ້ມຄອງກຳລັງພົນ ໃນ 2 ກຳລັງ (ທະຫານ, ຕຳຫຼວດ) ເດັດຂາດບໍ່ໃຫ້ມີກໍລະນີຕິດພັນກັບຢາເສບຕິດ ເພື່ອເປັນແບບຢ່າງໃຫ້ແກ່ສັງຄົມ.

10. ສືບຕໍ່ເພີ່ມທະວີການຮ່ວມມືກັບສາກົນ ໂດຍສະເພາະແມ່ນບັນດາປະເທດທີ່ມີຊາຍແດນເຊື່ອມຈອດ ກັບ ສປປລາວ ເພື່ອຮ່ວມມືໃນການຕ້ານ, ສະກັດກັ້ນ, ອັດປ່ອງຂ້າມລອຍ ການຂົນສົ່ງ-ຄ້າຂາຍຢາເສບຕິດຢູ່ຕາມຊາຍແດນ, ດຶງດູດເອົາການສະໜັບສະໜູນ, ການຊ່ວຍເຫຼືອທາງດ້ານເຕັກນິກ, ວິຊາການ, ທຶນຮອນ ແລະ ການແລກປ່ຽນຂໍ້ມູນ-ຂ່າວສານຈາກບັນດາປະເທດເພື່ອນມິດໃຫ້ໄດ້ຫຼາຍຂຶ້ນ.

ອີກເທື່ອໜຶ່ງ, ໃນນາມຕາງໜ້າໃຫ້ຄະນະປະຈຳສະພາແຫ່ງຊາດ, ຂໍຂອບໃຈມາຍັງ ພະນັກງານ-ລັດຖະກອນ, ທະຫານ-ຕຳຫຼວດ ຕະຫຼອດຮອດພໍ່ແມ່ປະຊາຊົນລາວບັນດາເຜົ່າ ໃນທົ່ວປະເທດ ແລະ ພີ່ນ້ອງເຊື້ອຊາດລາວ ທີ່ອາໄສຢູ່ຕ່າງປະເທດ, ທີ່ໄດ້ຕິດຕາມການດຳເນີນກອງປະຊຸມສະໄໝສາມັນເທື່ອທີ 4 ຂອງສະພາແຫ່ງຊາດ ຊຸດທີ IX ໃນຄັ້ງນີ້.

ຂໍສະແດງຄວາມຂອບໃຈ ແລະ ຊົມເຊີຍຢ່າງສຸດໃຈມາຍັງສື່ມວນຊົນທຸກພາກສ່ວນ ທີ່ໄດ້ຕິດຕາມຢ່າງໃກ້ສິດ ເພື່ອເກັບກຳຂ່າວ ແລະ ເຜີຍແຜ່ຢ່າງທັນການ ກ່ຽວກັບການດຳເນີນກອງປະຊຸມໃນຄັ້ງນີ້ ໃຫ້ແກ່ສັງຄົມໄດ້ຮັບຊາບຢ່າງທົ່ວເຖິງ.