……………………………………………………………….
(ສພຊ) ໃນຕອນເຊົ້າວັນທີ 10 ພະຈິກ 2023 ທ່ານ ສົມມາດ ພົລເສນາ ກໍາມະການສູນກາງພັກ, ຮອງປະທານສະພາແຫ່ງຊາດ ໄດ້ຕາງໜ້າໃຫ້ຄະນະປະຈຳສະພາແຫ່ງຊາດ ຖະແຫຼງຂ່າວກ່ຽວກັບຜົນການພິຈາລະນາວຽກງານຂອງອົງການກວດກາແຫ່ງລັດ ແລະ ອົງການກວດສອບແຫ່ງລັດ ກ່ຽວກັບການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ຕໍ່ບັນດາທ່ານ, ພະນັກງານ-ລັດຖະກອນ, ທະຫານ, ຕຳຫຼວດ, ນັກຮຽນ, ນັກສຶກສາ, ປັນຍາຊົນ, ກໍາມະກອນ, ຊາວຜູ້ອອກແຮງງານ, ພໍ່ແມ່ພີ່ນ້ອງປະຊາຊົນລາວບັນດາເຜົ່າໃນຂອບເຂດທົ່ວປະເທດ ແລະ ພໍ່ແມ່ພີ່ນ້ອງຊາວລາວ ທີ່ຢູ່ຕ່າງປະເທດ ເພື່ອຮັບຊາບຢ່າງທົ່ວເຖິງກັນວ່າ: ໃນລະຫວ່າງວັນທີ 7-8 ພະຈິກ 2023 ກອງປະຊຸມສະໄໝສາມັນ ເທື່ອທີ 6 ຂອງສະພາແຫ່ງຊາດ ຊຸດທີ IX ໄດ້ຮັບຟັງການລາຍງານຂອງອົງການກວດກາແຫ່ງລັດ ແລະ ອົງການກວດສອບແຫ່ງລັດ ກ່ຽວກັບການສະຫຼຸບແຜນການເຄື່ອນໄຫວວຽກງານ ກາງສະໄໝ 5 ປີ (2021-2025), ການເຄື່ອນໄຫວ ປະຈຳປີ 2023 ແລະ ແຜນການທ້າຍສະໄໝ ຮອດປີ 2025 ແລະ ແຜນການ ປະຈຳປີ 2024, ບົດລາຍງານ ຜົນການກວດສອບບົດສະຫຼຸບຂາດຕົວການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດແຜນງົບປະມານແຫ່ງລັດ ປະຈຳປີ 2022 ແລະ ບົດລາຍງານ ຜົນການກວດກາຕາມຜົນການກວດສອບ ແລະ ມະຕິສະພາແຫ່ງຊາດ. ຈາກນັ້ນ ຕາງໜ້າໃຫ້ຄະນະປະຈໍາສະພາແຫ່ງຊາດ ໄດ້ຂຶ້ນປະກອບຄໍາເຫັນ ແລະ ບັນດາທ່ານ ສະມາຊິກສະພາແຫ່ງຊາດ ໃນຖານະທີ່ເປັນຕົວແທນແຫ່ງສິດ ແລະ ຜົນປະໂຫຍດຂອງປະຊາຊົນລາວບັນດາເຜົ່າ ໄດ້ປະກອບຄຳຄິດຄຳເຫັນ ແລະ ສຸມສະຕິປັນຍາລົງເລິກຄົ້ນຄວ້າ, ວິເຄາະ-ວິໄຈ ດ້ວຍຄວາມຮັບຜິດຊອບສູງ, ມີບັນຍາກາດທີ່ຟົດຟື້ນ, ມີຈຸດສຸມ ໂດຍໄດ້ຍົກໃຫ້ເຫັນ ດ້ານດີ, ດ້ານອ່ອນ-ຂໍ້ຄົງຄ້າງ, ສາເຫດ ແລະ ມາດຕະການແກ້ໄຂ ເພື່ອໃຫ້ອົງການກວດສອບແຫ່ງລັດ ແລະ ອົງການກວດກາແຫ່ງລັດ ນໍາໄປປັບປຸງແກ້ໄຂໃຫ້ມີປະສິດທິພາບ ແລະ ປະສິດທິຜົນ ສູງຂຶ້ນກວ່າເກົ່າ ເຊິ່ງສັງລວມໄດ້ບາງຄໍາເຫັນພົ້ນເດັ່ນ ດັ່ງນີ້:
1. ສະມາຊິກສະພາແຫ່ງຊາດ ໄດ້ສະແດງຄວາມຍ້ອງຍໍຊົມເຊີຍ ອົງການກວດກາແຫ່ງລັດ ແລະ ອົງການກວດສອບແຫ່ງລັດ ທີ່ໄດ້ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດໜ້າທີ່ວຽກງານຂອງຕົນດ້ວຍຄວາມບຸກບືນຫ້າວຫັນ ຕາມກົດໝາຍ ເຖິງວ່າການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດໜ້າທີ່ວຽກງານຂອງສອງອົງການ ໃນໄລຍະຜ່ານມາ ຢູ່ໃນສະພາບຫຍຸ້ງຍາກຫຼາຍປະການ ໂດຍສະເພາະ ງົບປະມານບໍ່ພຽງພໍ, ແຕ່ດ້ວຍຄວາມເອົາໃຈໃສ່ນໍາພາ-ຊີ້ນໍາຂອງຄະນະພັກ, ຄະນະນໍາ ຂອງສອງອົງການ ເຮັດໃຫ້ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດແຜນການ ໄດ້ຮັບຜົນສໍາເລັດຫຼາຍດ້ານ, ສາມາດນໍາເອົາຜົນການກວດກາ-ກວດສອບ ລາຍງານຕໍ່ກອງປະຊຸມສະພາແຫ່ງຊາດ ທັນຕາມກໍານົດເວລາ;
2. ການເຄື່ອນໄຫວວຽກງານ ກວດກາລັດ ແລະ ກວດສອບແຫ່ງລັດ ເປັນການຈັດຕັ້ງຜັນຂະຫຍາຍແນວທາງນະໂຍບາຍຂອງພັກ, ກົດໝາຍ ແລະ ມະຕິຂອງສະພາແຫ່ງຊາດ ເຂົ້າໃນການຄຸ້ມຄອງລັດ, ຄຸ້ມຄອງເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ ດ້ວຍກົດໝາຍ ໃຫ້ມີຄວາມເປັນລະບຽບຮຽບຮ້ອຍ ຈຶ່ງສະເໜີໃຫ້ຄະນະພັກ, ຄະນະນໍາທັງສູນກາງ ແລະ ທ້ອງຖິ່ນ ເປັນເຈົ້າການນໍາພາ ການແກ້ໄຂຜົນການກວດກາ-ກວດສອບ ຢ່າງເດັດຂາດ ແລະ ເຂັ້ມງວດ, ຖືເປັນຄວາມຮັບຜິດຊອບການເມືອງຂອງຕົນ;
3. ການເຄື່ອນໄຫວວຽກງານ ກວດກາລັດ-ກວດສອບແຫ່ງລັດ ໃນໄລຍະຜ່ານມາ ສາມາດກວດເຫັນການລະເມີດວິໄນແຜນການ-ການເງິນ ເປັນຈໍານວນຫຼວງຫຼາຍ ແຕ່ຜູ້ກະທໍາຜິດຍັງບໍ່ໄດ້ຖືກລົງໂທດ ຫຼື ປະຕິບັດວິໄນ ຕາມກົດໝາຍຢ່າງເຂັ້ມງວດ ຈຶ່ງເປັນສາເຫດ ເຮັດໃຫ້ເກີດມີການລະເມີດແບບຊໍາເຮື້ອ ແລະ ມີລັກສະນະເພີ່ມຂຶ້ນໃນແຕ່ລະປີ. ເພື່ອແກ້ໄຂບັນຫາດັ່ງກ່າວ ໃນຕໍ່ໜ້າ ສອງອົງການຕ້ອງເອົາໃຈໃສ່ປະສານສົມທົບກັບ ກະຊວງ, ອົງການ ແລະ ອົງການປົກຄອງທ້ອງຖິ່ນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ເພື່ອສຸມໃສ່ແກ້ໄຂຜົນການກວດກາ-ກວດສອບ ໃຫ້ເປັນຮູບປະທໍາຫຼາຍຂຶ້ນຕື່ມ, ເພື່ອເກັບກູ້ເງິນ, ຊັບສິນຂອງລັດ ເຂົ້າງົບປະມານແຫ່ງລັດ; ນໍາເອົາຜູ້ກະທໍາຜິດມາລົງໂທດ ຕາມກົດໝາຍຢ່າງເດັດຂາດ, ເຂັ້ມງວດ;
4. ເພື່ອເຮັດໃຫ້ຜົນການກວດກາ-ກວດສອບ ໄດ້ຮັບການແກ້ໄຂຢ່າງເຂັ້ມງວດນັ້ນ ສະເໜີໃຫ້ທັງສອງອົງການ ເປັນເຈົ້າການເຂົ້າຮ່ວມຢ່າງໃກ້ຊິດ ໃນການແກ້ໄຂຢູ່ແຕ່ລະຂັ້ນ ພ້ອມທັງປະກອບຂໍ້ມູນຫຼັກຖານຢ່າງລະອຽດ, ຈະແຈ້ງ ໃຫ້ເປົ້າໝາຍທີ່ຖືກກວດກາ-ກວດສອບ ຮັບຮູ້ການກະທໍາຜິດຂອງຕົນເອງ. ຖ້າການກະທໍາຜິດໃດມີຄວາມຮ້າຍແຮງ, ສ້າງຄວາມເສຍຫາຍມູນຄ່າສູງ ຕ້ອງດໍາເນີນຄະດີຕາມຂະບວນການຍຸຕິທໍາ ຕາມກົດໝາຍຢ່າງເຂັ້ມງວດ, ເດັດຂາດ, ຫຼີກລ່ຽງການມອບໃຫ້ອົງການຈັດຕັ້ງ ຫຼື ທ້ອງຖິ່ນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ເປັນຜູ້ແກ້ໄຂທາງບໍລິຫານ ແລະ ອື່ນໆ. ຖ້າເປັນການກະທໍາຜິດທີ່ບໍ່ຮ້າຍແຮງ, ສ້າງຄວາມເສຍຫາຍບໍ່ສູງ ຈຶ່ງມອບໃຫ້ອົງການຈັດຕັ້ງທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ດໍາເນີນມາດຕະການທາງບໍລິຫານຕາມກົດໝາຍ;
5. ເພີື່ອແກ້ໄຂຜົນການກວດກາ-ກວດສອບ ໃຫ້ໄດ້ຮັບຜົນດີນັ້ນ, ສະເໜີໃຫ້ສອງອົງການ ຄົ້ນຄວ້າ, ກວດກາກົດໝາຍຂົງເຂດຂອງຕົນ ຢ່າງລະອຽດເລິກເຊິ່ງ, ຖ້າມີບັນຫາໃດບໍ່ທັນແຈ້ງ ກໍຕ້ອງໄດ້ສືບຕໍ່ປັບປຸງ, ບັນຫາໃດຍັງບໍ່ທັນມີນິຕິກໍາ ກໍໃຫ້ຄົ້ນຄວ້າສ້າງເປັນນິຕິກຳໃໝ່ເພື່ອເປັນບ່ອນອີງໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ;
6. ຕາມການລາຍງານຂອງສອງອົງການ ເຫັນວ່າ ການລະເມີດກົດໝາຍ ແລະ ວິໄນແຜນການ-ການເງິນ ເປັນບັນຫາທີ່ຊໍາເຮື້ອມາຫຼາຍປີ, ມີລັກສະນະຫຼາຍຮູບແບບທີ່ສະຫຼັບສັບຊ້ອນ, ເລິກແລບ ແລະ ມູນຄ່າເສຍຫາຍມີທ່າອ່ຽງເພິ່ມຂຶ້ນ, ສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ເສດຖະກິດ-ການເງິນຂອງຊາດ ຖ້າບໍ່ຮີບຮ້ອນແກ້ໄຂ ກໍຈະເປັນອຸປະສັກກົດໜ່ວງຖ່ວງດຶງການພັດທະນາເສດຖະກິດຂອງຊາດ. ສະນັ້ນ, ຈຶ່ງສະເໜີໃຫ້ສອງອົງການ ເປັນເຈົ້າການຄົ້ນຄວ້າວິທີການແກ້ໄຂ, ຖ້າມີຄວາມຈໍາເປັນກໍສະເໜີເປັນວາລະແຫ່ງຊາດ ເພືື່ອຍົກລະດັບການແກ້ໄຂຜົນການກວດກາ-ກວດສອບ ໃຫ້ເປັນໜ້າທີ່ຂອງອົງຄະນະພັກທຸກຂັ້ນ ກໍຄື ພະນັກງານ, ທະຫານ, ຕໍາຫຼວດ ແລະ ປະຊາຊົນບັນດາເຜົ່າ ພ້ອມກັນສູ້ຊົນຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ;
7. ຜົນການກວດກາ-ກວດສອບ ທີ່ສະສົມ ແລະ ແກ່ຍາວມາຫຼາຍປີ ເຫັນວ່າ ຜູ້ມີສ່ວນກ່ຽວຂ້ອງ ແລະ ຮັບຜິດຊອບ ບາງຄົນກໍໄດ້ຍົກຍ້າຍໄປຮັບໜ້າທີ່ໃໝ່, ບາງຄົນກໍອອກຮັບບຳນານ, ບາງຄົນກໍເສຍຊີວິດ, ບາງຫົວໜ່ວຍວິສາຫະກິດ ກໍຍຸບເລີກໄປແລ້ວ ແລະ ບໍ່ມີຕົວຕົນ. ສະນັ້ນ, ເພື່ອແກ້ໄຂບັນຫາດັ່ງກ່າວ ກອງປະຊຸມຈຶ່ງສະເໜີໃຫ້ສອງອົງການປຶກສາຫາລື, ກໍານົດຫຼັກການ ແລະ ເງື່ອນໄຂການແກ້ໄຂ, ຄົ້ນຄວ້າ, ວິໄຈ, ສັງລວມ ອັນໃດສາມາດແກ້ໄຂ ແລະ ເກັບກູ້ຄືນໄດ້, ອັນໃດທີ່ບໍ່ສາມາດແກ້ໄຂ ແລະ ບໍ່ມີຕົວຕົນໃຫ້ລະອຽດຈະແຈ້ງ ເພື່ອລາຍງານຕໍ່ ສະພາແຫ່ງຊາດ ພິຈາລະນາ;
8. ຜູ້ແທນສະເໜີໃຫ້ລັດຖະບານ ຄົ້ນຄວ້າຈັດສັນງົບປະມານເພີ່ມໃຫ້ສອງອົງການດັ່ງກ່າວ ເຂົ້າໃນວຽກງານ ກວດກາລັດ-ກວດສອບແຫ່ງລັດ. ພ້ອມກັນນັ້ນ ກໍໃຫ້ຄົ້ນຄວ້ານະໂຍບາຍ ຈາກການແກ້ໄຂຜົນການກວດກາ-ກວດສອບ ເພື່ອຊຸກຍູ້ສົ່ງເສີມສ້າງຄວາມເຂັ້ມແຂງໃຫ້ແກ່ວຽກງານກວດກາລັດ-ກວດສອບແຫ່ງລັດ.
ກອງປະຊຸມຄັ້ງນີ້ ນອກຈາກໄດ້ຮັບຟັງການລາຍງານຂອງ ສອງອົງການແລ້ວ, ຍັງໄດ້ມີການຊີ້ແຈງ ແລະ ອະທິບາຍຂອງກະຊວງຈຳນວນໜຶ່ງຕໍ່ໍຄຳຊັກຖາມ ຂອງສະມາຊິກສະພາແຫ່ງຊາດ. ຕາມວາລະກອງປະຊຸມ ໃນວັນທີ 21 ພະຈິກ 2023 ທີ່ຈະມາເຖິງ ກອງປະຊຸມຈະໄດ້ລົງຄະແນນສຽງຮັບຮອງເອົາມະຕິກ່ຽວກັບວຽກງານຂອງສອງອົງການດັ່ງກ່າວ.