(ສພຊ) ເພື່ອຕິດຕາມກວດກາການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດໂຄງການລົງທຶນຂອງລັດຖະບານ ຢູ່ຂັ້ນທ້ອງຖິ່ນຕາມກົດໝາຍວ່າດ້ວຍການຕິດຕາມກວດກາຂອງສະພາແຫ່ງຊາດ ແລະ ສະພາປະຊາຊົນຂັ້ນແຂວງ (ສະບັບປັບປຸງ) ພ້ອມທັງເປັນການເຄື່ອນໄຫວເກັບກຳຂໍ້ມູນ ຂອງສະມາຊິກສະພາແຫ່ງຊາດປະຈຳເຂດເລືອກຕັ້ງທີ 13 ແຂວງສະຫວັນນະເຂດ ແລະ ສະມາຊິກສະພາປະຊາຊົນແຂວງ ປະຈຳເຂດເລືອກຕັ້ງແຕ່ລະເມືອງ ກ່ຽວກັບສະພາບການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດໂຄງການລົງທຶນຂອງລັດຖະບານຢູ່ຂັ້ນທ້ອງຖິ່ນ ເພື່ອເປັນຖານຂໍ້ມູນໃນການເຂົ້າຮ່ວມກອງປະຊຸມສະໄໝສາມັນເທື່ອທີ 4 ຂອງສະພາແຫ່ງຊາດ ຊຸດທີ IX ແລະ ສະພາປະຊາຊົນແຂວງ ຊຸດທີ II.
ລະຫວ່າງວັນທີ 30-31 ກໍລະກົດ 2022, ທ່ານ ປອ. ນາງ ສູນທອນ ໄຊຍະຈັກ ຮອງປະທານສະພາແຫ່ງຊາດ ພ້ອມດ້ວຍຄະນະ ໄດ້ເຄື່ອນໄຫວຕິດຕາມກວດກາການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດໂຄງການລົງທຶນຂອງລັດຢູ່ເຂື່ອນໄຟຟ້າເຊລະນອງ1 ເມືອງພິນ ແລະ ບໍລິສັດ ຊັນເປເປີ ເມືອງເຊໂປນ ແຂວງສະຫວັນນະເຂດ ເຂົ້າຮ່ວມມີທ່ານ ກົງແກ້ວ ມີວໍລະຈັກ ປະທານສະພາປະຊາຊົນແຂວງ ພ້ອມດ້ວຍສະມາຊິກສະພາແຫ່ງຊາດປະຈຳເຂດເລືອກຕັ້ງ ແລະ ສະມາຊິກສະພາປະຊາຊົນແຂວງ ປະຈຳເຂດເລືອກຕັ້ງເມືອງ, ຕາງໜ້າຈາກເຂື່ອນໄຟຟ້າເຊລະນອງ 1 ແລະ ບໍລິສັດ ຊັນເປເປີ ໂຮນດິ້ງລາວ ຈຳກັດ.
ການເຄື່ອນໄຫວເຮັດວຽກຄັ້ງນີ້ ຄະນະ ໄດ້ຮັບຟັງການລາຍງານ ການເຄື່ອນໄຫວໂດຍຫຍໍ້ຂອງທັງສອງພາກສ່ວນຄື: ເຂື່ອນໄຟຟ້າເຊລະນອງ1 ເປັນໜຶ່ງໃນບັນດາໂຄງການທີ່ນອນໃນແຜນພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມຂອງ ສປປລາວ ທີ່ຮັບອະນຸຍາດຈາກລັດຖະບານ ສປປລາວ ໂດຍມີການລົງທຶນຈາກພາກເອກະຊົນ. ເຂື່ອນດັ່ງກ່າວ ສາມາດຜະລິດກະແສໄຟຟ້າສະເລ່ຍ 268,23 Gwh ຕໍ່ປີ ເພື່ອສະໜອງໄຟຟ້າໃຫ້ແກ່ຜູ້ຊົມໃຊ້ພາກໃຕ້ຂອງ ສປປລາວ ເຮັດໃຫ້ລະບົບໄຟຟ້າໃນເຂດພາກໃຕ້ມີສະຖຽນລະພາບ ແລະ ຍັງສາມາດສົ່ງຂາຍອອກນອນປະເທດໄດ້, ໂຄງການດັ່ງກ່າວ ມີກຳລັງຕິດຕັ້ງ 70 MW ເປັນເຂື່ອນແບບ RCC Gravity Dam ມີລວງສູງ 64,5 ແມັດ, ລວງຍາວຂອງສັນເຂື່ອນ 469,3 ແມັດ, ລວງກວ້າງຂອງສັນເຂື່ອນ 6 ແມັດ, ເນື້ອທີອ່າງໂຕ່ງນໍ້າຝົນ 2.879 km ແລະ ມີເນື້ອທີ່ອ່າງເກັບນ້ຳຝົນ 28.526 ກິໂລຕາແມັດ ເຊິ່ງສາມາດກັກເກັບນ້ຳໄດ້ທັງໝົດ 880.940.000 ແມັດກ້ອນ ໃຊ້ເວລາການກໍ່ສ້າງ 60 ເດືອນ; ລາຄາຂາຍໄຟຟ້າໃນໄລຍະສຳປະທານໄຟຟ້າ 0,065 USD\kwh ເປັນລາຄາຂາຍໄຟສະເລ່ຍຕະຫລອດ ໄລຍະສຳປະທານ 25 ປີ ເຊິ່ງໂຄງການໄດ້ດຳເນີການຜະລິດໄຟຟ້າໃນທ້າຍປີ 2019 ລວມມູນຄ່າການກໍ່ສ້າງທັງໝົດ 163.360.000 USD. ສຳລັບການກໍ່ສ້າງສິ່ງອຳນວຍຄວາມສະດວກຕ່າງໆ ໂຄງການໄດ້ສ້າງທາງແຕ່ບ້ານປາຈາຕຽນຫາບ້ານຈັດສັນ ກວ້າງ 6 ແມັດ, ຍາວ 7,5 ກິໂລແມັດ ແລະ ສ້າງທາງຕັດເປັນຕາຜ້າຢູ່ພາຍໃນແຕ່ລະບ້ານບຸກເບີກເນື້ອທີ່ປຸກສ້າງເຮືອນໃຫ້ປະຊາຊົນທີ່ຖືກຜົນກະທົບຈໍານວນ 88 ຫລັງ, ໃນນັ້ນ ມີສອງບ້ານຄື: ບ້ານລອຍນ້ຳ ຈຳນວນ 32 ຫລັງ ແລະ ບ້ານລະເບົານາ ຈຳນວນ 56 ຫລັງ. ນອກນັ້ນ, ຍັງໄດ້ສ້າງສິ່ງອຳນວຍຄວາມສະດວກຕ່າງໆເປັນຕົ້ນ: ສ້າງໂຮງຮຽນອະນຸບານ, ປະຖົມ, ມັດທະຍົມ, ຫ້ອງການບ້ານ, ເຮືອນພັກຄູ ແລະ ອື່ນໆ.
ສ່ວນບໍລິສັດ ຊັນເປເປີ ໂຮນດິ້ງ ລາວ ຈຳກັດ ໄດ້ຈົດທະບຽນຢູ່ລາວໃນປີ 2008, ໄດ້ເຊັນສັນຍາວ່າດ້ວຍການພັດທະນາໂຄງການປູກໄມ້ອຸດສາຫະກຳ ແລະ ສ້າງຕັ້ງໂຮງງານຜະລິດເຫຍື່ອເຈ້ຍ ແລະ ເຈ້ຍຄົບວົງຈອນກັບລັດຖະບານລາວໃນປີ 2009; ປັດຈຸບັນ ການລົງທຶນໃນລາວບັນລຸໄດ້ 9.139,4 ຕື້ກີບ (ເທົ່າກັບ 1.069.000.000 ໂດລາສະຫະລັດ), ເນື້ອທີ່ປູກໄມ້ມີ 38.823 ເຮັກຕາ ແລະ ບັນລຸສະມັດຕະພາບການຜະລິດເຈ້ຍ ແລະ ເຫຍື່ອເຈ້ຍໄດ້ 1.500.000 ໂຕນ/ປີ. ບໍລິສັດໄດ້ເລີ່ມຈັດຕັ້ງປະຕິບັດໂຄງການປູກໄມ້ ຜະລິດເຫຍື່ອ ແລະ ເຈ້ຍຄົບວົງຈອນໃນປີ 2008 ແລະ ໄດ້ປະຕິບັດຢ່າງຈິງຈັງໃນຮູບແບບ 2+3 ແລະ 1+4 ແບບຮ່ວມມືກັບປະຊາຊົນ, ຊຸກຍູ້ ແລະ ສົ່ງເສີມໃຫ້ປະຊາຊົນປູກໄມ້ວິກເພື່ອຫລຸດພົ້ນອອກຈາກຄວາມທຸກຍາກ, ປັດຈຸບັນ ໄດ້ສຳເລັດເນື້ອທີ່ປູກໄມ້ 38.823 ເຮັກຕາ, ໃນນັ້ນເນື້ອທີ່ປູກໄມ້ຮ່ວມມືກັບປະຊາຊົນກວມ 9 ພັນເຮັກຕາ; ບໍລິສັດຮັບຊື້ໄມ້ໃນລາຄາ 360.000ກີບ/ໂຕນ, ເຮັກຕາໜຶ່ງໄດ້ໄມ້ປະມານ 150 ໂຕນເທົ່າກັບເຮັກຕາໜຶ່ງໄດ້ 54 ລ້ານກີບ ຖ້າຫາກປູກ 10 ພັນເຮັກຕາ, 6 ປີຕັດເທື່ອໜຶ່ງ ປີໜຶ່ງຈະມີລາຍຮັບ 90 ຕື້ກີບ ສາມາດສົ່ງເສີມການພັດທະນາເສດຖະກິດທ້ອງຖິ່ນ ຍົກສູງລະດັບຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງປະຊາຊົນ ແລະ ນຳໃຊ້ດິນເປົ່າຫວ່າງເພື່ອພັດທະນາໃຫ້ເກີດຜົນປະໂຫຍດ.
ຈາກນັ້ນ, ທ່ານ ປອ. ນາງ ສູນທອນ ໄຊຍະຈັກ ກໍໄດ້ມີຄຳເຫັນໂອ້ລົມ ພ້ອມທັງໃຫ້ທິດຊີ້ນຳວ່າ: ສະແດງຄວາມຊົມເຊີຍທີ່ໂຄງການເຂື່ອນໄຟຟ້າເຊລະນອງ 1 ໄດ້ມີການຊົດເຊີຍໃຫ້ພໍ່ແມ່ປະຊາຊົນທີ່ຖືກຜົນກະທົບ, ແຕ່ກໍຍັງມີຄວາມເປັນຫວ່ງກ່ຽວກັບຜົນກະທົບທາງດ້ານສິ່ງແວດລ້ອມ ຊີວະນາໆພັນ ເຮັດແນວໃດຈະໃຫ້ສະພາບກັບມາສົມບູນຄືເກົ່າ; ໃຫ້ເອົາໃຈໃສ່ຕື່ມກ່ຽວກັບຄອບຄົວທີ່ຖືກຜົນກະທົບຈາກການກໍ່ສ້າງເຂື່ອນ ໃນເມື່ອໄດ້ມີການຈັດສັນທີ່ຢູ່ອາໄສທີ່ໝັ້ນຄົງໃຫ້ເຂົາເຈົ້າແລ້ວ ກໍຢາກໃຫ້ຊ່ວຍສ້າງວຽກເຮັດງານທຳແບບຖາວອນໃຫ້ເຂົາເຈົ້າ ສາມາດກຸ້ມຢູ່ກຸ້ມກິນດ້ວຍຕົນເອງ. ສຳລັບບໍລິສັດ ຊັນເປເປີ ໂຮນດິ້ງ ລາວຈຳກັດ ຂໍສະແດງຄວາມຊົມເຊີຍຕໍ່ຄວາມເອົາໃຈໃສ່ໃນການຍົກສູງຄຸນນະພາບຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງປະຊາຊົນ ໂດຍສະເພາະບໍລິສັດໄດ້ມີຮູບການການຮ່ວມມື 2+3 ແລະ 1+4 ຖືວ່າເປັບຮູບການທີ່ແທດເໝາະກັບປະຊາຊົນໃນພື້ນທີ່ ປະຊາຊົນມີລາຍໄດ້ທີ່ສູງຂຶ້ນ; ສະແດງຄວາມຊົມເຊີຍທີ່ບໍລິສັດໄດ້ຈ່າຍພັນທະໃຫ້ລັດຖະບານລາວຢ່າງເປັນປົກກະຕິ, ໄດ້ມີສ່ວນຊ່ວຍໃຫ້ທ້ອງຖິ່ນພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມດີຂຶ້ນເທື່ອລະກ້າວ; ພ້ອມນັ້ນ, ກໍຍັງມີຄວາມເຊື່ອໝັ້ນວ່າ ໃນຕໍ່ໜ້າການພັດທະນາສີມືແຮງງານຂອງຄົນລາວນີ້ ກໍຈະໄດ້ຮັບການປັບປຸງດີຂຶ້ນ ເພາະບໍລິສັດ ໄດ້ຕັ້ງເປົ້າໝາຍໄວ້ໃນຕໍ່ໜ້າວ່າ ພະນັກງານຄົນລາວຈະໃຫ້ກວມ 90% ຂອງພະນັກງານທັງໝົດ ເຊິ່ງຈະເປັນການຊ່ວຍໃຫ້ແກ່ການສ້າງຊັບພະຍາກອນມະນຸດ ນອກຈາກເປັນແຮງງານໃນໄລຍະຕົ້ນແລ້ວ ກໍຢາກໃຫ້ມີຄວາມໝັ້ນຄົງແບບຖາວອນ, ມີການພັດທະນາສີມືໄປເລື້ອຍໆ ເຮັດໃຫ້ແຮງງານລາວໄດ້ມີວຽກເຮັດງານທຳຢູ່ໃນປະເທດຂອງຕົນ ຫລຸດຜ່ອນການອອກໄປໃຊ້ແຮງງານຢູ່ຕ່າງປະເທດ.
(ພາບ ແລະ ຂ່າວ: ກົງທະນູຄຳ ພິພັດເສລີ)