(ສພຊ) ໃນໂອກາດທີ່ສະຫາຍ ໄຊສົມພອນ ພົມວິຫານ ກໍາມະການກົມການເມືອງສູນກາງພັກ, ປະທານສະພາແຫ່ງຊາດ ແຫ່ງ ສປປລາວ ພ້ອມດ້ວຍຄະນະ ຢ້ຽມຢາມສະຖາບັນຄົ້ນຄວ້າກະສິກໍາ ຫວຽດນາມ ໃນວັນທີ 6 ຕຸລາ 2022 ໂດຍມີຄະນະພັກ, ຄະນະນໍາ, ພະນັກງານ-ລັດຖະກອນຂອງສະຖາບັນຄົ້ນຄວ້າກະສິກໍາຫວຽດນາມເຂົ້າຮ່ວມ ເຊິ່ງກ່ອນອື່ນ ສະຫາຍ ໄດ້ສະແດງຄວາມຍ້ອງຍໍຊົມເຊີຍ ແລະ ຮູ້ສຶກດີໃຈຫຼາຍ ທີ່ໄດ້ມາຢ້ຽມຢາມສະຖາບັນຄົ້ນຄວ້າກະສິກໍາຂອງ ສສ.ຫວຽດນາມໃນຄັ້ງນີ້ ສະຫາຍ ຍັງໄດ້ຕີລາຄາສູງ ຕໍ່ການຈັດຕັ້ງ ແລະ ເຄື່ອນໄຫວຂອງສະຖາບັນ ໂດຍຜ່ານການຮັບຟັງລາຍງານຍິ່ງເຫັນໄດ້ຄວາມສໍາຄັນຂອງສະຖາບັນແຫ່ງນີ້ ເປັນສະຖາບັນທີ່ມີຜົນງານ, ຜົນສໍາເລັດຫຼາຍດ້ານ ແລະ ໄດ້ປະກອບສ່ວນສໍາຄັນເຂົ້າໃນການສ້າງສາພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມຂອງປະເທດ, ທັງເປັນບ່ອນສ້າງວິ ຊາການຂົງເຂດກະສິກໍາ ເປັນຕົ້ນ: ການປູກ, ການລ້ຽງ, ການໃຫ້ບົດຮຽນດ້ານເຕັກນິກ ແລະ ອື່ນໆ. ສະນັ້ນ, ການເຄື່ອນໄຫວຢ້ຽມຢາມໃນຄັ້ງນີ້ ຢູ່ໃນໄລຍະທີ່ສອງພັກ, ສອງລັດ ກໍຄືປະຊາຊົນສອງຊາດ ລາວ-ຫວຽດນາມ,​ ຫວຽດ ນາມ-ລາວ ຈັດຕັ້ງການສະເຫຼີມສະຫຼອງສອງວັນປະຫວັດສາດ ຂອງສອງຊາດພວກເຮົາ ເຊິ່ງເປັນການປະກອບສ່ວນສໍາຄັນເຂົ້າໃນການສືບຕໍ່ຮັດແໜ້ນ ແລະ ເສີມຂະຫຍາຍສາຍພົວພັນມິດຕະພາບອັນ​ຍິ່ງ​ໃຫຍ່, ຄວາມສາມັກຄີພິເສດ ແລະ ການຮ່ວມມືຮອບດ້ານລະຫວ່າງ ສອງພັກ, ສອງລັດ ແລະ ປະຊາຊົນສອງຊາດ ລາວ-ຫວຽດນາມອ້າຍນ້ອງ ໃຫ້ນັບມື້ເຂົ້າສູ່ລວງເລິກ ​ແລະ ມີ​ປະສິດທິ​ຜົນ.

ສະຫາຍຍັງກ່າວຕື່ມວ່າ: ມີຄວາມພູມໃຈເປັນຢ່າງຍິ່ງ ທີ່ມາຢ້ຽມຢາມ ສສ.ຫວຽດນາມ ແຕ່ລະຄັ້ງ ໄດ້ເຫັນບັນ ດາຜົນສໍາເລັດດ້ານຕ່າງໆ ທີ່ປະຊາຊົນຫວຽດນາມອ້າຍນ້ອງຍາດມາໄດ້ ໂດຍສະເພາະຜົນສໍາເລັດດ້ານການຜະລິດກະສິກໍາ, ດ້ານອຸດສາຫະກໍາ ແລະ ດ້ານອື່ນໆ, ອັນໄດ້ເຮັດໃຫ້ ສສ.ຫວຽດນາມ ສືບຕໍ່ມີສະຖຽນລະພາບທາງດ້ານການເມືອງຢ່າງໜັກແໜ້ນ, ສັງຄົມມີຄວາມສະຫງົບ, ເປັນລະບຽບຮຽບຮ້ອຍ, ເສດຖະກິດມີການຂະຫຍາຍຕົວຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ, ຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງປະຊາຊົນ ໄດ້ຮັບການປັບປຸງດີຂຶ້ນເປັນກ້າວໆ.

ສະຫາຍ ໄດ້ຍົກໃຫ້ເຫັນກ່ຽວກັບສະຖາບັນຄົ້ນຄວ້າກະສິກໍາຂອງ ສປປລາວ ມີຄື: (1) ສປປລາວ ໄດ້ສ້າງຕັ້ງ ສະຖາບັນຄົ້ນຄວ້າກະສິກໍາ, ປ່າໄມ້ ແລະ ພັດທະນາຊົນນະບົດ ເຊິ່ງເປັນກົງຈັກທີ່ຂຶ້ນກັບ ກະຊວງກະສິກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້; ມີພາລະບົດບາດໃນການຄົ້ນຄວ້າ ວິທະຍາສາດ, ເຕັກໂນໂລຊີ, ອະນຸລັກ ແລະ ນໍາໃຊ້ຊີວະນາໆພັນກະສິກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້; ຄົ້ນຄວ້າ ແລະ ການຜະລິດແນວພັນກະສິກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້, ການປຸງແຕ່ງເມັດພັນ ແລະ ຜະລິດຕະພັນກະສິກໍາ, ປ່າໄມ້ ໃຫ້ມີຄຸນນະພາບ ແລະ ອື່ນໆ; (2) ສະຖາບັນຄົ້ນຄວ້າ ກະສິກໍາ, ປ່າໄມ້ ແລະ ພັດທະນາຊົນນະບົດ ຂອງ ສປປລາວ ປະກອບດ້ວຍ 12 ສູນຄົ້ນຄວ້າ ຄື: ສູນຄົ້ນຄວ້າເສດຖະກິດຊົນນະບົດ ແລະ ກະສິກໍາຕໍ່ການປັບຕົວປ່ຽນແປງດິນຟ້າອາກາດ; ສູນຄົ້ນຄວ້າເຂົ້າ ແລະ ພືດເສດຖະກິດ. ສູນຄົ້ນຄວ້າພືດຜັກ ແລະ ໄມ້ໃຫ້ໝາກ; ສູນຄົ້ນຄວ້າການລ້ຽງສັດ; ສູນຄົ້ນຄວ້າການປະມົງ; ສູນຄົ້ນຄວ້າປ່າໄມ້;​ ສູນຄົ້ນຄວ້າຂໍ້ມູນຂ່າວສານກະສິກໍາ ແລະປ່າໄມ້; ສູນວິໄຈຢາງພາລາ; ສູນທົດລອງແນວພັນພືດທີ່ດີ; ສູນຄົ້ນຄວ້າກະສິກໍາ (ຫຼວງນໍ້າທາ); ສຸນຄົ້ນຄວ້າກະສິກໍາເນີນສູງ (ຫຼວງພະບາງ); ສູນຄົ້ນຄວ້າກະສິກໍາທ່າສະໂນ (ສະຫວັນນະເຂດ); ສູນຄົ້ນຄວ້າກະສິກໍາພາກໃຕ້ (ຈໍາປາສັກ); (3) ສະຖາບັນຄົ້ນຄວ້າກະສິກໍາ, ປ່າໄມ້ ແລະ ພັດທະນາຊົນນະບົດ ມີໜ້າທີ່ຕົ້ນຕໍເຊັ່ນ: ຄົ້ນຄວ້າ ແລະ ຜະລິດແນວພັນພືດ, ແນວພັນສັດ, ແນວພັນໄມ້, ການປຸງແຕ່ງເມັດພັນໃຫ້ໄດ້ຄຸນນະພາບ; ຄົ້ນຄວ້າວິທະຍາສາດ, ເຕັກໂນໂລຊີ, ແນວພັນ ເພື່ອຊຸກຍູ້ສົ່ງເສີມການຜະລິດກະສິກໍາ ແນໃສ່ການຄໍ້າປະກັນຄວາມໝັ້ນຄົງທາງດ້ານສະບຽງອາຫານ ແລະ ວັດຖຸດິບປ້ອນໂຮງການປຸງແຕ່ງ;​ ຄົ້ນຄວ້າ ແລະ ຜະລິດແນວພັນເຂົ້າ ເພື່ອສະໜອງໃຫ້ຊາວກະສິກອນ; ຄົ້ນຄວ້າ ແລະ ພັດທະນາແນວພັນໃໝ່; ເຕັກນິກການຂະຫຍາຍພັນພືດດ້ວຍເນື້ອເຍື້ອ ແລະ ວຽກງານອື່ນ.

ສໍາລັບວຽກຈຸດສຸມຂອງສະຖາບັນຄົ້ນຄວ້າກະສິກໍາ, ປ່າໄມ້ ແລະ ພັດທະນາຊົນນະບົດມີຄື: (1) ເນື້ອທີ່ດິນຂອງ ສປປລາວ ທາງພາກເໜືອເນື້ອທີ່ດິນສ່ວນຫຼາຍຈະເປັນພູດອຍ, ສ່ວນພາກກາງ ແລະ ພາກໃຕ້ ເນື້ອທີ່ດິນສ່ວນຫຼາຍເປັນທົ່ງພຽງ; ຄຸນນະພາບຂອງດິນ, ສະພາບແວດລ້ອມໃນການສະໜອງນໍ້າ ກໍມີຄວາມແຕກຕ່າງກັນ. ສະນັ້ນ, ການຄົ້ນຄວ້າສໍາຫຼວດ, ຈັດແບ່ງເຂດການຜະລິດກະສິກໍາ ແຕ່ລະຊະນິດໃຫ້ສອດຄ່ອງ, ຄົ້ນຄວ້າວິໄຈຄຸນນະພາບຂອງດິນ ທີ່ເໝາະສົມກັບການປູກພືດແຕ່ລະຊະນິດ ລວມທັງສະພາບດິນຟ້າອາກາດຂອງແຕ່ລະແຂວງ ມີຄວາມສໍາຄັນຫຼາຍ; (2) ຄົ້ນຄວ້າພັດທະນາແນວພັນ ເຂົ້ານາ,​ ສາລີຫວານ, ພືດຕະກຸນຖົ່ວ, ມັນຕົ້ນ. ແນວພັນຜັກ, ແນວພັນກ້ວຍ ໂດຍສະເພາະແນວພັນທີ່ມີຄວາມທົນທານຕໍ່ສະພາບຄວາມແຫ້ງແລ້ງ, ການນໍາໃຊ້ນໍ້າໜ້ອຍເຂົ້າໃນການຜະລິດ, ມີຄວາມທົນທາງຕໍ່ກັບພະຍາດ ແລະ ແມງໄມ້; (3) ການນໍາໃຊ້ແນວພັນໃໝ່ທີ່ມີປະສິດທິຜົນ, ການນໍາໃຊ້ເຕັກນິກວິທີການໃໝ່ເຂົ້າໃນການຜະລິດ ກະສິກໍາສະອາດ, ອິນຊີ, ນໍາໃຊ້ຕົ້ນທຶນຕໍ່າ, ຜົນຜະລິດມີຄວາມສະອາດ, ປອດໄພ, ມີມາດຕະຖານດ້ານສຸຂະອະນາໄມ ເພື່ອຊົມໃຊ້ພາຍໃນທົດແທນການນໍາເຂົ້າ ແລະ ເປັນສິນຄ້າສົ່ງອອກ; (4) ຄົ້ນຄວ້າແນວພັນສັດປະເພດຕ່າງໆ ໂດຍສະເພາະແນວພັນງົວພື້ນເມືອງ, ຄົ້ນຄວ້າແນວພັນງົວລູກປະສົມສາຍພັນດີ ເພື່ອສະໜອງໃຫ້ແກ່ຊາວກະສິກອນທີ່ລ້ຽງສັດ ແນໃສ່ຍົກສູງປະສິດທິຜົນຂອງການຜະລິດຊົມໃຊ້ພາຍໃນ ແລະ ເປັນສິນຄ້າສົ່ງອອກ. ຊຸກຍູ້ການລ້ຽງສັດໃຫຍ່ເປັນກຸ່ມ, ເປັນຟາມ, ນໍາໃຊ້ເຕັກນິກໃໝ່, ການສະໜອງດ້ານສັດຕະວະແພດ ເຮັດໃຫ້ຜົນຜະລິດມີຄຸນນະພາບ, ມີມາດຕະຖານ; (5) ການພັດທະນາຊັບພະຍາກອນມະນຸດ ເພື່ອສະໜອງບຸກຄະລາກອນ ໃຫ້ແກ່ສະຖາບັນຄົ້ນຄວ້າກະສິກໍາ, ປ່າໄມ້, ພັດທະນາຊົນນະບົດ ແລະ ສູນຄົ້ນຄວ້າຕ່າງໆ ກໍເປັນວຽກງານທີ່ມີຄວາມສໍາຄັນ ແນໃສ່ເຮັດໃຫ້ຜົນການຄົ້ນຄວ້າ, ວິໄຈວຽກງານກະສິກໍາດ້ານຕ່າງໆ ມີຄຸນນະພາບ ແລະ ມີປະສິດທິຜົນ.

ການຜະລິດກະສິກໍາ ເປັນທ່າແຮງທາງດ້ານເສດຖະກິດຂອງ ສປປລາວ. ສະນັ້ນ, ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍການສົ່ງເສີມການລົງທຶນ ຈຶ່ງໄດ້ວາງນະໂຍບາຍສົ່ງເສີມການລົງທຶນດ້ານກະສິກໍາຄື: ການລົງທຶນກະສິກໍາສະອາດ, ປອດສານພິດ, ການຜະລິດແນວພັນພືດ, ແນວພັນສັດ, ການປູກພືດອຸດສາຫະກໍາ, ການພັດທະນາປ່າໄມ້; ອຸດສາຫະກໍາປຸງແຕ່ງຜະລິດຕະພັນກະສິກໍາ ທີ່ເປັນມິດກັບສິ່ງແວດລ້ອມ ຈະໄດ້ຮັບນະໂຍບາຍຄື: ການລົງທຶນຢູ່ເຂດທີ່ມີພື້ນຖານໂຄງລ່າງເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ ບໍ່ເອື້ອອໍານວຍແກ່ການລົງທຶນ ຈະໄດ້ຮັບນະໂຍບາຍຍົກເວັ້ນອາກອນກໍາໄລ 10 ປີ ແລະ ຈະໄດ້ນະໂຍບາຍເພີ່ມອີກ 5 ປີ; ການລົງທຶນຢູ່ເຂດທີ່ມີພື້ນຖານໂຄງລ່າງເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ ເອື້ອອໍານວຍແກ່ການລົງທຶນ ຈະໄດ້ຮັບນະໂຍບາຍຍົກເວັ້ນອາກອນກໍາໄລ 4 ປີ ແລະ ຈະໄດ້ນະໂຍບາຍເພີ່ມອີກ 3 ປີ.

ສະຖາບັນຄົ້ນຄວ້າກະສິກໍາຂອງ ສສ.ຫວຽດນາມ ເປັນສະຖາບັນທີ່ມີບຸກຄະລາກອນເຂັ້ມແຂງ, ມີປະສົບປະການ,​ ມີຜົນສໍາເລັດໃນການຄົ້ນຄວ້າກະສິກໍາຫຼາຍດ້ານ ແລະ ມີປະສິດທິຜົນ, ສາມາດຍົກສູງຜົນຜະລິດກະສິກໍາ ທັງດ້ານປະລິມານ, ຄຸນນະພາບ, ໄດ້ມາດຕະຖານ ເປັນສ່ວນປະກອບສໍາຄັນເຂົ້າໃນການພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ ຈຶ່ງສະເໜີໃຫ້ມີການຮ່ວມມືກັບ ສະຖາບັນຄົ້ນຄວ້າກະສິກໍາ, ປ່າໄມ້ ແລະ ພັດທະນາຊົນນະບົດຂອງ ສປປລາວ ຕື່ມ ໂດຍສະເພາະ ການຄົ້ນຄວ້າ, ວິເຄາະວິໄຈດິນກະສິກໍາ, ການຄົ້ນຄວ້າເລືອກແນວພັນ, ນໍາໃຊ້ເຕັກນິກວິຊາການ, ການສ້າງບຸກຄະລາກອນ. ພ້ອມກັນນັ້ນ, ກໍຊ່ວຍຊຸກຍູ້ບັນດາສູນຄົ້ນຄວ້າກະສິກໍາ ຂອງ ສສ.ຫວຽດນາມ ທີ່ຕັ້ງຢູ່ບັນດາແຂວງ ໄດ້ມີການຮ່ວມມືກັບ ສູນຄົ້ນຄວ້າກະສິກໍາບັນດາແຂວງຂອງ ສປປລາວ ໂດຍສະເພາະແຂວງລຽບຕາມຊາຍແດນລາວ-ຫວຽດນາມ ເພື່ອແລກປ່ຽນບົດຮຽນ, ປະສົບການຮ່ວມກັນ. ການຮ່ວມມືຂອງບໍລິສັດ, ຂອງໂຄງການລົງທຶນດ້ານກະສິກໍາ ຂອງສອງປະເທດ ກໍມີຄວາມສໍາຄັນ ເພື່ອພັດທະນາຜົນຜະລິດກະສິກໍາ ໃຫ້ມີຄຸນນະພາບ, ມີມາດຕະຖານ ແລະ ນໍາຜົນປະໂຫຍດມາສູ່ສອງຝ່າຍ, ເຮັດໃຫ້ການພົວພັນຮ່ວມມືດ້ານເສດຖະກິດ-ການຄ້າ ໄດ້ຮັບຜົນສໍາເລັດນັບມື້ເພີ່ມຂຶ້ນ.